Wykorzystanie instrumentów pochodnych w celu ograniczania zmienności wyniku finansowego przedsiębiorstw
DOI:
https://doi.org/10.55225/pel.490Słowa kluczowe:
hedging, instrumenty pochodne, Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (MSSF), hedging, instrumenty pochodne, MSSF, wynik finansowy.Abstrakt
Cel: Celem artykułu jest przedstawienie istoty instrumentów pochodnych, ich wykorzystania w celu zabezpieczenia się przed ryzykiem finansowym oraz wskazanie roli jaką pełnią w ograniczaniu zmienności wyniku finansowego na poziomie netto w sytuacji istotnego odziaływania ryzyka finansowego na przedsiębiorstwo.
Materiały i metody: Aby zweryfikować postawione w artykule hipotezy, zastosowano następujące metody badawcze: krytyczną analizę krajowej i zagranicznej literatury przedmiotu, analizę kwartalnych sprawozdań finansowych 241 spółek z sektora niefinansowego notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie z lat 2016–2019. Do próby badawczej włączono te przedsiębiorstwa, w których ryzyko finansowe wywierało istotny wpływ na wyniki finansowe. Materiał empiryczny poddano analizie statystycznej, przy wykorzystaniu takich metod, jak: testy średnich oraz analiza regresji wielorakiej.
Rezultaty: Badania przeprowadzone z wykorzystaniem metod statystycznych wykazały, że stosowanie przez przedsiębiorstwa instrumentów pochodnych do zabezpieczania się przed ryzykiem finansowym przyczynia się do obniżenia zmienności wyniku finansowego (statystyczna istotność).
Wnioski: Przedsiębiorstwa powinny stosować instrumenty pochodne w celu zabezpieczania się przed ryzykiem zmian cen surowców, towarów, kursów walutowych czy stóp procentowych. Stosowanie hedgingu wywiera pozytywny wpływ na raportowane wyniki finansowe. Stosowanie instrumentów pochodnych przyczynia się również do lepszego zarzadzania przepływami pieniężnymi, co jest szczególnie ważne w okresach istotnych turbulencji na rynkach światowych.
Statystyka pobrań
Bibliografia
Alam, A., Afza, T. (2017). Impact of derivative usage on firm’s risk and value: A comparative analysis of Pakistan and Malaysia. Argumenta Oeconomica, 1(38), 221–242. DOI: 10.15611/aoe.2017.1.08. DOI: https://doi.org/10.15611/aoe.2017.1.08 Google Scholar
Alkebäck, P., Hagelin, N., Pramborg, B. (2006). Derivative usage by non-financial firms in Sweden 1996 and 2003: What has changed? Managerial Finance, 32(2), 101–114. DOI: 10.1108/0307435061064189. DOI: https://doi.org/10.1108/0307435061064189 Google Scholar
Barton, J. (2001). Does the use of financial derivatives affect earnings management decisions? The Accounting Review, 76(1), 1–26. DOI: 10.2139/ssrn.206869. DOI: https://doi.org/10.2308/accr.2001.76.1.1 Google Scholar
Bartram, S.M., Brown, G.W., Conrad, J. (2011). The effects of derivatives on firm risk and value. Journal of Financial and Quantitative Analysis, 46(4), 967–999. DOI: 10.1017/S0011209011000275. DOI: https://doi.org/10.1017/S0022109011000275 Google Scholar
Bednarski, R., Baryś, A. (2007). Wpływ zarzadzania ryzykiem finansowym na wartość firmy: analiza teoretycznych przesłanek wpływu zarządzania ryzykiem na wartość firmy. Acta Universitatis Lodziensis: Folia Oeconomica, 209, 25–35. Google Scholar
Beneda, N. (2013). The impact of hedging with derivative instruments on reported earnings volatility. Applied Financial Economics, 23(2), 165–179. DOI: 10.1080/09603107.2012.709599. DOI: https://doi.org/10.1080/09603107.2012.709599 Google Scholar
Berkman, H., Bradbury, M., Magan, S. (1997). An international comparison of derivatives use. Financial Management, 26(4), 69–73. DOI: 10.2307/3666128. DOI: https://doi.org/10.2307/3666128 Google Scholar
Campbell, J.L., Cao, S., Chang, H.S., Chiorean, R. (2023). The implications of firms’ derivatives use on the frequency and usefulness of management earnings forecasts. Contemporary Accounting Research. DOI: 10.1111/1911-3846.12883. DOI: https://doi.org/10.1111/1911-3846.12883 Google Scholar
Czekaj, J., Dresler, Z. (2002). Zarządzanie finansami przedsiębiorstw: podstawy teorii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. Google Scholar
Damodaran, A. (2017). Finanse korporacyjne: teoria i praktyka. Gliwice: Wydawnictwo Helion. Google Scholar
Doman, M., Doman, R. (2009). Modelowanie zmienności i ryzyka: metody ekonometrii finansowej. Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer business. Google Scholar
Firlej, K.A. (2011). Źródła i przebieg kryzysu finansowego w Stanach Zjednoczonych i Europie Zachodniej. Roczniki Ekonomiczne Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy, 4, 179–191. Google Scholar
Firlej, K.A. (2016). Programowanie rozwoju innowacyjności jako instrument podnoszenia konkurencyjności regionów w Polsce na tle Unii Europejskiej. Kraków: Fundacja Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Google Scholar
Glaum, M., Klöcker, A. (2011). Hedge accounting and its influence on financial hedging: when the tail wags the dog. Accounting and Business Research, 41(5), 459–489, DOI: 10.1080/00014788.2011.573746. DOI: https://doi.org/10.1080/00014788.2011.573746 Google Scholar
Greenspan, A. (2008). The Age of Turbulence: Adventures in a New World. London: Penguin Books. Google Scholar
Hagelin, N., Holmén, M., Knopf, J., Pramborg, B. (2007). Managerial stock options and the hedging premium. European Financial Management, 13(4), 721–741. DOI: 10.1111/j.1468-036X.2007.00380.x DOI: https://doi.org/10.1111/j.1468-036X.2007.00380.x Google Scholar
Jajuga, K. (2019). Koncepcja ryzyka i proces zarządzania ryzykiem – wprowadzenie. In: Jajuga K. (red.). Zarządzanie ryzykiem. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. Google Scholar
Jajuga, K. (red.). (2007). Zarządzanie ryzykiem. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. Google Scholar
Jorion, P. (2007). Financial Risk Manager: Handbook. New Jersey: John Wiley & Sons. Google Scholar
Nisson, S. (1996). Świece i inne japońskie techniki analizowania wykresów. Warszawa: Wig-Press. Google Scholar
Nowak, E. (2017). Ryzyko kosztów i koszty ryzyka. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 4(88), 511–518. DOI: 10.18276/frfu.2017.88/1-49. DOI: https://doi.org/10.18276/frfu.2017.88/1-49 Google Scholar
Özek, P. (2016). An empirical investigation on the use of derivative instruments by industrial firms in Turkey. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 14(8), 173–187. DOI: 10.14784/jfrs.23358. DOI: https://doi.org/10.14784/jfrs.23358 Google Scholar
Paligorova, T., Staskow, R. (2014). The use of financial derivatives by Canadian firms. Bank of Canada Review, Autumn, 47–54. Available at: https://www.bankofcanada.ca/wp-content/uploads/2014/11/boc-review-autumn14-paligorova.pdf. Google Scholar
Peery, G.F. (2012). The Guide to Derivatives and Futures. New Jersey: John Wiley & Sons. DOI: https://doi.org/10.1002/9781119200291 Google Scholar
Phua, L.K., Lok, C.-L., Chua, Y.X., Lim, T.-C. (2021). Earnings volatility, the use of financial derivatives and earnings management: Evidence from an emerging market. Malaysian Journal of Economic Studies, 58(1), 1–20. DOI: 10.22452/MJES.vol58no1.1. DOI: https://doi.org/10.22452/MJES.vol58no1.1 Google Scholar
Socik, A. (2000). Przedsiębiorstwo a ryzyko – podejście praktyczne. Rynek Terminowy, nr 10. Google Scholar
Szmelter, M. (2013). Tendencje na światowym rynku pochodnych instrumentów finansowych. Zarządzanie i Finanse, 2(4), 443–454. Google Scholar
Szopa, A. (2013). Podstawy inżynierii finansowej. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Wolters Kluwer business. Google Scholar
Wacławik, B. (2014). Aspekty ekonomiczno-finansowe czynności prawnych. Warszawa–Zielonka: Wydawnictwo BMT Erida. Google Scholar
Wędzki, D. (2002). Strategie płynności finansowej przedsiębiorstwa: przepływy pieniężne a wartość dla właścicieli. Kraków: Oficyna Ekonomiczna. Google Scholar
Whiley, R.E. (2006). Derivatives: Market, Valuation and Risk Management. Hoboken, NJ: John Wiley & Sons. Google Scholar
Zawiła-Niedźwiecki, J. (2013). Zarządzanie ryzykiem operacyjnym w zapewnianiu ciągłości działania organizacji. Kraków–Warszawa: Wydawnictwo edu-Libri. Google Scholar
Zhang, H. (2009). Effect of derivative accounting rules on corporate risk management behavior. Journal of Accounting and Economics, 47(3), 244–264. DOI: 10.1016/j.jacceco.2008.11.007. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jacceco.2008.11.007 Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Bogusław Wacławik
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.