Wielkość mnożników fiskalnych a efektywność polityki fiskalnej w okresie kryzysów – ujęcie makroekonomiczne

Małgorzata Gajda-Kantorowska

doi:10.55225/pel.450

Autor

Małgorzata Gajda-Kantorowska Akademia Nauk Stosowanych w Tarnowie https://orcid.org/0000-0001-9287-0633

DOI:

https://doi.org/10.55225/pel.450

Słowa kluczowe:

mnożniki fiskalne, szoki fiskalne, polityka antycykliczna, nieliniowość polityki fiskalnej, automatyczne stabilizatory koniunktury

Abstrakt

Cel artykułu: Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie determinant wielkości mnożników fiskalnych z uwzględnieniem specyfiki globalnego kryzysu finansowego i ekonomicznego z lat 2007–2009 (tzw. Wielkiej Recesji), jak również kryzysu będącego następstwem ogłoszenia pandemii koronawirusa w marcu 2020 roku. Uwzględniono także uwarunkowania regionalne wielkości mnożników.

Rezultaty: Na podstawie krytycznego przeglądu literatury przedmiotu przedstawione zostały: pojęcie i istota mnożników fiskalnych, mechanizm i etapy ich działania, determinanty wielkości mnożników fiskalnych, przyczyny nieliniowości dyskrecjonalnej polityki fiskalnej w fazie ekspansji i w okresie konsolidacji fiskalnej. Opisano także metody wyznaczania mnożników fiskalnych w praktyce oraz zaprezentowano wnioski z badań empirycznych z uwzględnianiem specyfiki Wielkiej Recesji, jak również kryzysu będącego następstwem ogłoszenia pandemii koronawirusa w 2020 roku.

Wnioski: Na wielkość mnożników fiskalnych wpływa bardzo wiele czynników, w tym cechy strukturalne gospodarki, faza cyklu koniunkturalnego, a także czynniki związane z poziomem rozwoju gospodarczego kraju. Polityka fiskalna ma charakter nieliniowy – w przypadku zastosowania restrykcyjnej polityki fiskalnej mnożnik ten jest większy w zestawieniu z efektem zastosowania porównywalnego bodźca w ramach ekspansywnej polityki fiskalnej. Poziom oszacowanych mnożników fiskalnych w ramach badań empirycznych, ze względu na duży rozstęp wyników, zarówno w przypadku wydatków rządowych, jak też podatków, jest bardzo niepewną przesłanką do prowadzenia polityki stabilizacyjnej przez rząd.

Statystyka pobrań

Statystyki pobrań nie są jeszcze dostępne

Bibliografia

Auerbach, A.J., Gorodnichenko, Y., McCrory, P., Murphy, D. (2021). Fiscal multipliers in the COVID19 recession. NBER Working Paper No. 29531. DOI: 10.3386/w29531. DOI: https://doi.org/10.3386/w29531 Google Scholar

Barnichon, R., Debortoli, D., Matthes, C. (2021). Can government spending help to escape recessions? FRBS Economic Letter. February 1. Research from the Federal Reserve Bank of San Francisco. DOI: https://doi.org/10.24148/wp2021-01 Google Scholar

Batini, N., Eyraud, L., Forni, L., Weber, A. (2014). Fiscal Multipliers: Size, Determinannts, and Use in Macroeconomic Projections. Technical Notes and Manuals, 14/04. Washington: International Monetary Fund. Dostępny w Internecie: https://www.imf.org/external/pubs/ft/tnm/2014/tnm1404.pdf [dostęp: 2022-08-20]. DOI: https://doi.org/10.5089/9781498382458.005 Google Scholar

Brady, M.E. (2020). The myth of Richard Kahn and the multiplier: Keynes, not Kahn, created the multiplier concept in 1921 in his A Treatise on Probability and Taught Kahn how to write his June, 1931 Economic Journal paper. Dostępny w SSRN: https://ssrn.com/abstract=3659745. DOI: 10.2139/ssrn.3659745 [dostęp: 2022-08-20]. DOI: https://doi.org/10.2139/ssrn.3659745 Google Scholar

Christiano, L., Eichenbaum, M., Rabelo, S. (2011). When is the government spending multiplayer large? Journal of Political Economy, 119(1), 78–121. DOI: 10.1086/659312. DOI: https://doi.org/10.1086/659312 Google Scholar

Christiano, L., Eichenbaum, M., Rabelo, S., (2009). When is the government spending multiplier large? Nortthwestern University, materiały nieopublikowane, cyt. za: Mineshima, A., Poplawski-Ribeiro, M., Weber, A. (2014). Size of fiscal multipliers. W: C. Cotarelli, P. Gerson, A. Senhadji (red.). Post-Crisis Fiscal Policy (s. 315–372). Cambridge: MIT Press. DOI: https://doi.org/10.7551/mitpress/9780262027182.003.0013 Google Scholar

Coenen, G., Erceg, C. J., Freedman, C. i in. (2012). Effects of fiscal stimulus in structural models. American Economic Journal: Macroeconomics, 4(1), 22–68. DOI: 10.1257/mac.4.1.22. DOI: https://doi.org/10.1257/mac.4.1.22 Google Scholar

de Rugy, V., Salmon, J., (2022). Declining fiscal multipliers and inflationary risks in the shadow of public debt. Mercatus Center at George Mason University; Spending, Deficits, & Debt; Policy Brief. Dostępny w SSRN: https://ssrn.com/abstract=4200683. DOI: 10.2139/ssrn.4200683. DOI: https://doi.org/10.2139/ssrn.4200683 Google Scholar

Eggertsson, G.B. (2006). Fiscal Multipliers and Policy Coordination. Federal Reserve Bank of New York Staff Reports, 241. Dostępny w Internecie: https://www.newyorkfed.org/medialibrary/media/research/staff_reports/sr241.pdf [dostep: 2022-08-21]. Google Scholar

Faria-e-Castro, M. (2021). Fiscal policy during a pandemic. Journal of Economic Dynamics and Control, 125, 104088. DOI: 10.1016/j.jedc.2021.104088. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jedc.2021.104088 Google Scholar

Ghassibe, M., Zanetti, F. (2020). State dependence of fiscal multipliers: The source of fluctuations matters. Economics Series Working Papers, 930, University of Oxford, Department of Economics. DOI: https://doi.org/10.2139/ssrn.3756128 Google Scholar

Herda, J. (2017). Pomiar mnożnika fiskalnego. Studia i Prace WNEIZ US, 47(1). DOI: 10.18276Isip.2017.47/1-03. DOI: https://doi.org/10.18276/sip.2017.47/1-03 Google Scholar

Ilzetzki, E., Mendoza, E. G., Végh, C.A. (2011). How big (small?) are fiscal multipliers? IMF Working Paper, WP/11/52. Dostępny w Internecie: https://www.imf.org/external/pubs/ft/wp/2011/wp1152.pdf [dostęp: 2022-08-21]. DOI: https://doi.org/10.5089/9781455218028.001 Google Scholar

Jo, Y.J., Zubairy, S. (2021). State dependent government spending multipliers: Downward nominal wage rigidity and sources of business cycle fluctuations. Texas A&M University Department of Economics Working Papers, 20210127-001. DOI: https://doi.org/10.3386/w30025 Google Scholar

Jordà, Ò. (2005). Estimation and inference of impulse responses by local projections. American Economic Review, 95(1), 161–182. DOI: 10.1257/0002828053828518. DOI: https://doi.org/10.1257/0002828053828518 Google Scholar

Kinda, T., Lengyel, A., Chahande, K. (2022). Fiscal multipliers during pandemics. IMF Working Paper, WP/22/149. Dostępny w Internecie: https://www.imf.org/en/Publications/WP/Issues/2022/07/22/Fiscal-Multipliers-During-Pandemics-521191 [dostęp: 2022-08-21]. DOI: https://doi.org/10.5089/9798400215698.001 Google Scholar

Lubiński, M. (2015). Mnożnik fiskalny: reaktywacja. Gospodarka Narodowa, 275(1), 5–26. DOI: 10.33119/GN/100808. DOI: https://doi.org/10.33119/GN/100808 Google Scholar

Mineshima, A., Poplawski-Ribeiro, M., Weber, A. (2014). Size of fiscal multipliers. W: C. Cotarelli, P. Gerson, A. Senhadji (red.). Post-Crisis Fiscal Policy (s. 315–372). Cambridge: MIT Press. DOI: https://doi.org/10.7551/mitpress/9780262027182.003.0013 Google Scholar

Miyamoto W., Nguyen, T. L., Sergeyev, D. (2018). Government spending multiplyers under the zero lower bound: Evidence from Japan. American Economic Journal: Macroeconomics, 10(3), 247–277. DOI: 10.1257/mac.20170131. DOI: https://doi.org/10.1257/mac.20170131 Google Scholar

Mourre, G., Isbasoiu, G.-M., Paternoster, D., Salto, M. (2013). The cyclically-adjusted budget balance used in the EU fiscal framework: An update. European Economy. Economic Papers, 478. DOI: 10.2765/3922. Google Scholar

Moździerz, A., Owsiak, S. (2018). Ewaluacja polityki fiskalnej w krajach PIGS w warunkach wzmocnionego nadzoru Unii Europejskiej. Studia Ekonomiczne, 358, 147–160. Google Scholar

Nakamura, E., Steinsson, J. (2014). Fiscal stimulus in a monetary union: Evidence from US regions. American Economic Review, 104(3), 753–792. DOI: 10.1257/aer.104.3.753. DOI: https://doi.org/10.1257/aer.104.3.753 Google Scholar

Raga, S. (2022). Fiscal Multipliers: A Review of Fiscal Stimulus Options and Impact on Developing Countries. Supporting Economic Transformation. Dostępny w Internecie: https://set.odi.org/wp-content/uploads/2022/01/Fiscal-multipliers-review.pdf [dostęp: 2022-08-10]. Google Scholar

Sordi, S., Vercelli, A. (2012). Genesis and foundations of the multiplier: Marx, Kalecki and Keynes. History of Economic Ideas, 20(2), 137–155. DOI: 10.2139/ssrn.1715550. DOI: https://doi.org/10.2139/ssrn.1715550 Google Scholar

Spilimbergo, A., Symansky, S., Schindler, M. (2009). Fiscal Multipliers. IMF Staff Position Note, SPN/09/11, Dostępny w Internecie: https://www.imf.org/external/pu2022-08-10bs/ft/spn/2009/spn0911.pdf [dostęp: 2022-08-10]. DOI: https://doi.org/10.5089/9781462372737.004 Google Scholar

Wright, A.L. (1956). The genesis of the multiplier theory. Oxford Economic Papers, 8(2), 181–193. DOI: 10.1093/oxfordjournals.oep.a042261. DOI: https://doi.org/10.1093/oxfordjournals.oep.a042261 Google Scholar