Etyka publikacyjna
Redakcje czasopism, których wydawcą jest Akademia Tarnowska, w swoich działaniach kierują się zasadami i rekomendacjami dotyczącymi dobrych praktyk (core practices) w publikowaniu tekstów naukowych, określonymi przez COPE (Committee on Publication Ethics). Przyjęte zasady etyki publikacyjnej są zamieszczane na stronach internetowych czasopism w sposób umożliwiający zapoznanie się z nimi wszystkim uczestnikom procesu publikacyjnego: autorom, redaktorom, recenzentom, członkom rady programowej i czytelnikom.
Zasady dotyczące polityki wydawniczej redakcji
- Przyjęta przez redakcję polityka wydawnicza uwzględnia założenia etyki publikacyjnej.
- Redakcja odpowiada za treści opublikowane w czasopiśmie.
- Redakcja dba o właściwy poziom merytoryczny czasopisma, publikując oryginalne, oparte na źródłach artykuły, których tematyka jest zgodna z profilem czasopisma.
- Redakcja dba o wysoki poziom edytorski publikowanych artykułów.
- Redakcja określa transparentne zasady przyjmowania tekstów do publikacji i zamieszcza je na stronie internetowej czasopisma.
- Redakcja określa transparentne zasady recenzowania tekstów i zamieszcza je na stronie internetowej czasopisma.
- Redakcja określa i stosuje procedury zapobiegania konfliktom interesów. Wszyscy członkowie zespołu redakcyjnego składają deklaracje dotyczące wszelkich relacji osobistych i zawodowych, finansowych i niefinansowych, które mogą mieć wpływ na przebieg procesu wydawniczego;
- Redakcja określa i stosuje zasady przeciwdziałania wszelkim zjawiskom dyskryminacji autorów, redaktorów i recenzentów (fair play).
- Redakcja określa i stosuje procedury przeciwdziałania nieuczciwym praktykom, w szczególności związanym z plagiatem i niewłaściwie określonym autorstwem.
- Redakcja określa i stosuje procedury zapewniające poufność i bezpieczeństwo danych osobowych wszystkich osób zaangażowanych w proces publikacyjny.
Zasady dotyczące autorów
- Oryginalność pracy – tekst przedkładany do publikacji powinien stanowić własność intelektualną autora, powinien być oryginalny, wcześniej niepublikowany, nie może naruszać praw autorskich innych osób; nie może być wcześniej opublikowany w innym czasopiśmie, nie może stanowić fragmentu opublikowanej monografii autorskiej lub pracy zbiorowej i nie może być złożony równolegle u innego wydawcy.
- Właściwe oznaczenie autorstwa – zgłaszając tekst do publikacji, w wykazie autorów należy wskazać wszystkie osoby, które wniosły znaczący wkład w powstanie utworu.
- Rzetelność w badaniach – autor jest zobowiązany do starannego prowadzenia i dokumentowania badań naukowych i obiektywnego prezentowania ich wyników.
- Rzetelność w powoływaniu źródeł – autor jest zobowiązany do zgodnego z przyjętymi przez redakcję zasadami dokumentowania przedstawianego w pracy dorobku innych autorów.
- Nadzór etyczny – jeżeli przedstawiany do publikacji tekst wykorzystuje badania wymagające zgody komisji bioetycznej, autor jest zobowiązany na żądanie redakcji przedstawić uzyskaną zgodę lub inny dokument pozwalający na przeprowadzenie badań.
- Przechowywanie i udostępnianie danych – autor jest zobowiązany na żądanie redakcji przedstawić surowe dane badawcze, które stanowiły podstawę zgłaszanego do publikacji tekstu.
- Przeciwdziałanie konfliktowi interesów – autor jest zobowiązany zgłosić wszystkie potencjalne konflikty interesów, które mogą wpłynąć na ocenę i publikację tekstu na każdym etapie procesu redakcyjnego.
- Korygowanie błędów – autor jest zobowiązany reagować na wszystkie dostrzeżone błędy w publikacji, dążąc do ich sprostowania albo usunięcia fragmentu lub całości tekstu, jeżeli nie ma możliwości wprowadzenia korekty.
- Komunikacja z redakcją – autor jest zobowiązany do stałego kontaktu z redakcją i niezwłocznego ustosunkowywania się do wszystkich uwag i próśb redaktorów i recenzentów.
Zasady dotyczące recenzentów
- Komunikacja z redakcją – recenzent zaproszony do oceny tekstu ma obowiązek odpowiedzieć na zaproszenie w wyznaczonym przez redakcję terminie.
- Terminowość – recenzent, który podjął się opracowania recenzji ma obowiązek zrobić to w wyznaczonym przez redakcję terminie; o możliwych opóźnieniach powinien niezwłocznie poinformować redakcję.
- Rzetelność – jeżeli zakres merytoryczny artykułu wykracza poza obszar specjalizacji (wiedzy i kompetencji) recenzenta, powinien on odmówić wykonania recenzji i niezwłocznie poinformować o tym redakcję.
- Obiektywizm – recenzja powinna mieć charakter obiektywny i konstruktywny, wszelkie zastrzeżenia powinny być poparte argumentami merytorycznymi; jakiekolwiek personalne uwagi pod adresem autora są niedopuszczalne.
- Weryfikacja rzetelności naukowej – recenzent ma obowiązek ujawnienia wszelkich wątpliwości dotyczących rzetelności naukowej autora, powinien wskazać dostrzeżone podobieństwa do innych publikacji, niewłaściwą interpretację czy podejrzenia manipulowania danymi, nieprawidłowe dokumentowanie i wykorzystanie źródeł.
- Poufność – wszelkie informacje dotyczące recenzowanej pracy i treści recenzji są poufne, niedopuszczalne jest dzielenie się ich treścią z osobami niebędącymi redaktorami i autorami pracy. Recenzent nie może wykorzystywać recenzowanych tekstów dla własnych potrzeb i korzyści.
- Przeciwdziałanie konfliktowi interesów – jeśli recenzent podejrzewa występowanie konfliktu interesów z autorem tekstu powinien zgłosić ro niezwłocznie redakcji i wyłączyć się z oceny tekstu.
Zasady dotyczące członków zespołu redakcyjnego
- Odpowiedzialność – członkowie zespołu redakcyjnego odpowiadają za rozwój czasopisma, jego poziom merytoryczny i edytorski. Podejmując decyzję o publikacji artykułów, przyjmują odpowiedzialność za wszystkie treści umieszczone w czasopiśmie, są gotowi do publikowania korekt i sprostowań, a także do wycofania tekstu, jeżeli zajdzie taka konieczność.
- Obiektywizm (fair play) – członkowie zespołu redakcyjnego procedują nadesłane przez autorów artykuły, biorąc pod uwagę ich wartość merytoryczną, bez względu na kraj pochodzenia autora, płeć, rasę, poglądy polityczne, społeczne czy religijne; nie kierują się przy tym osobistymi preferencjami czy korzyściami.
- Poufność – wszelkie informacje dotyczące składanych do publikacji tekstów i dokumenty związane z procesem redakcyjnym (w tym opinie recenzentów) są poufne i niedopuszczalne jest dzielenie się ich treścią z osobami niezaangażowanymi bezpośrednio w proces publikacyjny. Członek zespołu redakcyjnego nie może wykorzystywać składanych do publikacji tekstów dla własnych potrzeb i korzyści.
- Rzetelność naukowa – członkowie zespołu redakcyjnego są zobowiązani dbać o rzetelność naukową publikowanych prac, stosując przyjęte w redakcji zasady przeciwdziałania nieuczciwym praktykom publikacyjnym.
- Zapobieganie konfliktom interesów – członkowie zespołu redakcyjnego są zobowiązani reagować na wszelkie zgłoszenia dotyczące konfliktów interesów i stosować przyjęte przez redakcję zasady przeciwdziałania im.
- Rozpatrywanie skarg i odwołań – członkowie zespołu redakcyjnego mają obowiązek reagować na skargi dotyczące pracy redakcji, składane przez uczestników procesu redakcyjnego oraz skargi czytelników i rozpatrywać je w trybie przewidzianym w polityce wydawniczej.
- Umożliwienie dyskusji – członkowie zespołu redakcyjnego umożliwiają dyskusję pomiędzy uczestnikami procesu publikacyjnego – autorami, redaktorami i recenzentami; dają autorowi możliwość składania wyjaśnień w przypadku podejrzenia stosowania nieuczciwych praktyk, a także odpowiedzi na krytykę czytelników.
Zasady dotyczące wydawcy
- Monitoring – Akademia Tarnowska jako wydawca czasopism monitoruje przestrzeganie przez redakcje przyjętych zasad etyki publikacyjnej.
- Ochrona własności intelektualnej – wydawca dba o przestrzeganie przepisów prawa autorskiego, wspiera autorów, których prawa zostały naruszone, podejmując odpowiednie działania w stosunku do osób je naruszających, zgodnie z obowiązującymi przepisami. Stwarza możliwość wykrywania plagiatów i wspiera redakcje w ujawnianiu nieuczciwych praktyk.
- Rozpatrywanie skarg i zażaleń – wydawca przyjmuje zażalenia na pracę redakcji (w tym redaktorów naczelnych), umożliwia składanie wyjaśnień osobom obwinionym i podejmuje starania zmierzające do rozwiązania problemów.