W kręgu młodopolskich inspiracji biblijnych – "Pieśni nad Pieśniami" Kazimiery Zawistowskiej

Karolina Szymczak

doi:10.5604/01.3001.0015.2035

Autor

Karolina Szymczak Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie https://orcid.org/0000-0002-0900-5073

DOI:

https://doi.org/10.5604/01.3001.0015.2035

Słowa kluczowe:

Kazimiera Zawistowska, Pieśni nad Pieśniami, Matka Boska w literaturze, cykl poetycki

Abstrakt

Na przełomie XIX i XX w. Biblia stanowiła cenne źródło inspiracji. Artyści postrzegali ją w sposób zindywidualizowany. Bohaterki biblijne zajmują szczególne miejsce także w twórczości Kazimiery Zawistowskiej. Wśród ich poetyckich portretów wyróżnia się wizerunek Maryi przedstawiony w cyklu zatytułowanym Pieśni nad Pieśniami. Kompozycja utworów opiera się na kanwie roku liturgicznego, postrzeganego nie z perspektywy Chrystusa, ale jego matki — od zwiastowania po śmierć na krzyżu.

Statystyka pobrań

Statystyki pobrań nie są jeszcze dostępne

Bibliografia

„Boże, ku wspomożeniu memu weźrzyj”. Godzinki staropolskie, oprac. A. Gąsior, J. Królikowski, Kraków 2017. Google Scholar

Brzegowy T., Ku dosłownej interpretacji „Pieśni nad Pieśniami”, „Studia Theologica Varsaviensia”, 1988, 26/1, s. 67–95. Google Scholar

Charkiewicz J., Wybrane aspekty kultu Matki Bożej w Prawosławiu, „Elpis” 2014, nr 16, s. 23–31. Google Scholar

Filipkowska H., Poezja religijna Młodej Polski, [w:] Polska liryka religijna, red. S. Sawicki, P. Nowaczyński, Lublin 1983, s. 301–340. Google Scholar

Giotto di Bondone, Kazanie do ptaków, [w:] Święto Stworzenia. Portal chrześcijańskich ekologów, 100 lecie najsłynniejszego apokryfu franciszkańskiego, https://swietostworzenia.pl/2-aktualne/241-100-lecie-najslynniejszego-apokryfu-franciszkanskiego [dostęp: 19.08.2021]. Google Scholar

Godzinki o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny, http://www.trojca.org.pl/wp-content/uploads/Dokumenty/Godzinki-ku-czci-Niepokalanego-Poczecia-NMP.pdf [dostęp: 3.07.2021]. Google Scholar

Gołdowski K., Mokosz — Matka Ziemi i patronka kobiet, https://www.slawoslaw.pl/mokosz/[dostęp: 27.01.2021]. Google Scholar

Gutowski W., Z próżni nieba ku religii życia, Kraków 2001. Google Scholar

Hofmann V., Koronacja Madonny, Madonna ze szpakiem, http://www.muzeumsecesji.pl/galeria_pliki/hofman/hofman1.html [dostęp: 19.08.2021]. Google Scholar

Jasińska M., Matka Boska w poezji poromantycznej (do r. 1918), [w:] Matka Boska w poezji polskiej, t. 1, oprac. zbiorowe, Lublin 1959, s. 116–160. Google Scholar

Kopaliński W., Słownik mitów i tradycji kultury, Warszawa 2006. Google Scholar

Kozikowska-Kowalik L., Komentarz edytorski, [w:] K. Zawistowska, Utwory zebrane, Kraków 1982, 221–267. Google Scholar

Kuryłowicz B., Semantyka nazw kwiatów w poezji Młodej Polski, Białystok 2012. Google Scholar

Legutko G., Młodopolski mit „świętej grzesznicy”. Literackie wizerunki Marii Magdaleny, [w:] Beatrycze i inne. Mity kobiet w literaturze i kulturze, red. G. Borkowska, L. Wiśniewska, Gdańsk 2010, s. 125–138. Google Scholar

Lubaszewska A., Co jest ukryte w tym, co widoczne. (Cykl poetycki i dedykacja w tomikach Biblioteki Poezji Młodej Polski), [w:] W kręgu Młodej Polski. Prace ofiarowane Marii Podrazie-Kwiatkowskiej, red. M. Stala, F. Ziejka, Kraków 2001, s. 333–350. Google Scholar

Michałowski P., Ponowoczesna sonetomania?, [w:] Polska proza i poezja po 1989 roku wobec tradycji, red. A. Główczewski, M. Wróblewski, Toruń 2007, s. 165–176. Google Scholar

Mikołajczak M., Tajemnice słowiańskich bogów, Wrocław 2001. Google Scholar

Nosek. A., Matka Boża w kontekście młodopolskiej ludowości i witalizmu. „Panagia” Kazimiery Zawistowskiej, [w:] Bóg artystów XX wieku, red. D. Kulesza, M. Lula i M. Sawicka, Białystok 2003, s. 155–161. Google Scholar

Ostrowska B., Immaculata, [w:] Ostrowska B., Poezje wybrane, oprac. A. Wydrycka, Kraków 1999, s. 191–197. Google Scholar

Petera M., Wstęp do „Pieśni nad Pieśniami”, [w:] Pismo święte. Stary i Nowy Testament w przekładzie z języków oryginalnych, red. ks. M. Petera, ks. M. Woloniewicz, Poznań 2018, s. 911–915. Google Scholar

Podraza-Kwiatkowska M., Młodopolska femina. Garść uwag, „Teksty Drugie” 1993, nr 4/5/6, s. 36–53. Google Scholar

Podraza-Kwiatkowska M., Symbolizm i symbolika w poezji Młodej Polski. Teoria i praktyka, Kraków 1975. Google Scholar

Renan E., Żywot Jezusa, tłum. A. Niemojewski, Kraków 1904. Google Scholar

Różycki Z., Z niebieskich widzeń, [w:] Tenże, Wybór poezji, Warszawa 1911, s. 141–143. Google Scholar

Salij J., Erotyka „Pieśni nad pieśniami” w interpretacjach teologicznych, „Teksty” 1974, nr 1 (13), s. 9–26. Google Scholar

Salve Regina — Witaj Królowo, http://sanctus.pl/index.php?doc=279&podgrupa=338 [dostęp: 19.08.2021]. Google Scholar

Sikora I., Młoda Polska, czyli o narodzinach nowoczesnej liryki, [w:] Antologia liryki Młodej Polski, Warszawa 1990, s. 3–43. Google Scholar

Skubalanka T., O modalności poetyckiej na przykładzie wybranych wierszy Józefa Czechowicza, [w:] Taż, Wprowadzenie do gramatyki stylistycznej języka polskiego, Lublin 2000, s. 101–115. Google Scholar

Słownik kultury chrześcijańskiej, red. N. Lemaître, M. T. Quinson, V. Sot, tłum. T. Szafrański, Warszawa 1997. Google Scholar

Starowieyski M., Legenda Trzech Magów [Króli], [w:] Apokryfy Nowego Testamentu. Ewangelie Apokryficzne, cz. 1, Fragmenty. Narodzenie i dzieciństwo Maryi i Jezusa, red. ks. M. Starowieyski, Kraków 2003, s. 342–346. Google Scholar

Stokłosa M., Matki Boskiej Zielnej nie obchodzmimy tylko w Polsce, https://gazetakrakowska.pl/matki-boskiej-zielnej-obchodzimy-nie-tylko-w-polsce/ar/438883 [dostęp: 27.01.2021]. Google Scholar

Strzelecki R., Przestrzeń kosmosu w poezji maryjnej, [w:] Przestrzeń w kulturze współczesnej. Literatura, teatr, film, t. 1, red. D. Mazur, B. Morzyńska-Wrzosek, Bydgoszcz 2016, s. 23–38. Google Scholar

Szokaluk-Gorczyca A., Wójtowicz M., Etnografia Lubelszczyzny — prawosławie na Lubelszczyźnie, http://teatrnn.pl/leksykon/artykuly/etnografia-lubelszczyzny-prawoslawiena-lubelszczyznie/#nabozenstwa-cyklu-rocznego [dostęp: 12.07.2021]. Google Scholar

Tronina A. ks., Godziki o Niepokalanym Poczęciu NMP wyrazem biblijnej kultury średniowiecza, Niepokalane Poczęcie i życie chrześcijańskie. Materiały z sympozjum mariologiczno -maryjnego, red. D. Mastalska, Częstochowa-Niepokalanów 2005, s. 139–146. Google Scholar

Trześniowski D., Doświadczenie kobiecości w tekstach młodopolskich poetek, „Etnolingwistyka” 2006, nr 18, s. 329–349. Google Scholar

Trześniowski D., Modernistyczna Biblia. Modele lektury, [w:] Literatura i sztuka drugiej połowy XIX wieku. Światopoglądy — postawy — tradycje, red. B. Bobrowska, S. Fita, J. Malik, Lublin 2004, s. 435–456. Google Scholar

Trześniowski D., To czuję „ja”, to czuje „moje ciało”. O poezji Kazimiery Zawistowskiej, [w:] Gender: wizerunki kobiet i mężczyzn w kulturze, red. E. Durys, E. Ostrowska, Kraków 2005, s. 101–111. Google Scholar

Trześniowski D., W stronę człowieka. Biblia w literaturze polskiej (1863–1918), Lublin 2005. Google Scholar

Wądolny-Tatar K., Somatopoetyka Kazimiery Zawistowskiej, [w:] Młodopolski witalizm: modernistyczne witalizmy, red. A. Czabanowska-Wróbel, U. Pilch, Kraków 2016, s. 171–183. Google Scholar

Wojkiewicz R., Sonet siostrzany. „Kinga i Johelet” Kazimiery Zawistowskiej a „Błogosławiona Salomea” Stanisława Wyspiańskiego, „Wiek XIX. Rocznik Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza” 2012, R. 5(47), s. 189–213. Google Scholar

Wydrycka A., „… Rymów gałązeczki skrzydlate…” W świecie poetyckim Bronisławy Ostrowskiej, Białystok 1998. Google Scholar

Wyspiański S., Madonna Wiejska https://www.historiaposzukaj.pl/wiedza,obrazy,1014,obraz_madonna_wiejska_wyspianski.html [dostęp: 19.08.2021]. Google Scholar

Zawistowska K., Utwory zebrane, oprac. L. Kozikowska-Kowalik, Kraków 1982. Google Scholar