Początki kontredansów w Europie

Autor

DOI:

https://doi.org/10.55225/hcs.510

Słowa kluczowe:

taniec dawny, taniec historyczny, kontredans, taniec barokowy, John Playford

Abstrakt

Celem artykułu jest syntetyczne przedstawienie początków historii kontredansów w Europie. Przedstawione informacje są wynikiem badań źródłowych i szerokiej kwerendy literaturowej. Tematyka ta jest popularna wśród badaczy angielskich i amerykańskich. Brak jest w Polsce syntetycznego opracowania zbierającego wiedzę dotyczącą tego zagadnienia. Kontredans to figurowy taniec towarzyski popularny w XVIII i na początku XIX wieku. W artykule opisany został okres formowania się stylu od końca XVI do połowy XVII wieku oraz pierwsze dokumenty źródłowe zawierające opisy choreografii pochodzące z lat 1651–1728, ukazujące się w Anglii oraz Francji. Ogromną rolę w rozwoju tego stylu tańca odegrała rodzina Playfordów, która na ponad siedemdziesiąt lat praktycznie zmonopolizowała w tym temacie rynek wydawniczy w Anglii. Pod koniec XVII wieku styl ten dotarł na dwór francuski, skąd rozprzestrzenił się w całej Europie. W artykule zebrano cechy charakterystyczne wyodrębniające kontredans od innych stylów tańca oraz przedstawiono zmiany stylistyczne, jakim podlegał wraz z ich uzasadnieniem w zmianach społeczno-kulturowych tamtego okresu.

Statystyka pobrań

Statystyki pobrań nie są jeszcze dostępne

Barlow J., Tunes in The English Dancing Master, 1651: John Playford’s accidental misprints?, [w:] On Common Ground 3: John Playford and the English Dancing Master, 1651 Conference paper DHDS March 2001, s. 26, https://historicaldance.org.uk/wp-content/uploads/2020/06/OnCommonGround3-Barlow.pdf [dostęp: 7 kwietnia 2023 r.].   Google Scholar

Basista J., Kim byli purytanie i czy w ogóle istnieli?, „Studia Historyczne” 2014, t. 57, nr 1 (225), s. 91–102.   Google Scholar

Bennett G., Gottfried Taubert and Chorégraphie — New insight into the life and works of an early pioneer of dance notation, [w:] Reading a Dance or Two, Papers of the York European Association of Dance Historians Conference, York 2008, Londyn 2008, s. 39–54.   Google Scholar

Carter S., ‘Yong beginners, who live in the countrey’: John Playford and the printed music market in seventeenth-century England , „Early Music History”, 2016, nr 35, s. 95–129. DOI: https://doi.org/10.1017/S0261127916000036   Google Scholar

Casazza J., Evidence for English Country Dances in the Sixteenth Century, Letter of Dance, 1991–1993, Vol. 2, http://www.pbm.com/~lindahl/lod/vol2/ecd_16th.html [dostęp: 10 kwietnia 2023 r.].   Google Scholar

Como D.R., Print, Censorship, and Ideological Escalation in the English Civil War, „Journal of British Studies” 2012, t. 51, nr 4, s. 820–857. DOI: https://doi.org/10.1086/666848   Google Scholar

Cruickshank D., Circling the Square, [w:] On Common Ground 3: John Playford and the English Dancing Master, 1651 Conference paper DHDS March 2001, s. 35–42, https://historicaldance.org.uk/wp-content/uploads/2020/06/OnCommonGround3-Cruickshank.pdf [dostęp: 7 kwietnia 2023 r.].   Google Scholar

Cunningham J.P., The Country Dance: Early References, „Journal of the English Folk Dance and Song Society” 1962, t. 9, nr 3, s. 148–154.   Google Scholar

Daniels B.C., Sober Mirth and Pleasant Poisons: Purltan Ambivalence Toward Leisure and Recreation in Colonial New England, „American Studies” 1993, t. 34, nr 1, s. 121–137.   Google Scholar

Daye A., A Valentine for the King, „Dance Research: The Journal of the Society for Dance Research” 1997, t. 15, nr 2, s. 63–83. DOI: https://doi.org/10.2307/1290888   Google Scholar

Daye A., Taking the Measure of Dance Steps 1650–1700, Thorough the publication of John Playford, [w:] On Common Ground 3: John Playford and the English Dancing Master, 1651, Conference paper DHDS March 2001, s. 13–20, https://historicaldance.org.uk/wp-content/uploads/2020/06/OnCommonGround3-Daye.pdf [dostęp: 10 kwietnia 2023 r.]   Google Scholar

Dean-Smith M., Nicol E.J., ‘The Dancing Master’: 1651-1728: Part III. ‘Our Country Dances’, „Journal of the English Folk Dance and Song Society” 1945, t. 4, nr 6, s. 211–231.   Google Scholar

Dean-Smith M., Nicol E.J., ‘The Dancing Master’: 1651–1728: Part II. Country Dance and Revelry before 1651. „Journal of the English Folk Dance and Song Society” 1944, t. 4, nr 5, s. 167–179.   Google Scholar

Dean-Smith M., Nicol E.J., ‘The Dancing Master’: 1651–1728, „Journal of the English Folk Dance and Song Society” 1943, t. 4, nr 4, s. 131–145.   Google Scholar

Essex J., For the furthur improvement of dancing: a treatis of chorography or ye art of dancing country dances after a new character, in which the figures, steps & manner of performing are describ’d, & ye rules demonstrated in an easie method adapted to the meanest capacity. Translated from the French of Monsr. Feuillet, and improv’d wth. many additions, all fairly engrav’d on copper plates, and a new collection of country dances describ’d in ye same character by Iohn Essex, dancing master, London 1710, https://www.loc.gov/resource/muspre1800.100095/?sp=1 [dostęp: 5 kwietnia 2023 r.].   Google Scholar

Feuillet R.A., Weaver J., Orchesography; or, The art of dancing by characters and demonstrative figures. Wherein the whole art is explain’d; with compleat tables of all steps us’d in dancing, and rules for the motions of the arms, & c. Whereby any person who understands dancing may of himself learn all manner of dances, being an exact and just translation from French of Mounsier Feuillet by John Weaver, Dancing-Master, London 1706, https://www.gutenberg.org/files/9454/9454-h/9454-h.htm [dostęp: 3 marca 2023 r.].   Google Scholar

Feuillet R.A., Recüeil de contredances mises en chorégraphie d’une maniére si aisée que toutes personnes peuvent facilement les apprendre sans le secours d’aucun maître et même sans avoir eu aucune connoissance de la chorégraphie par Mr. Feüillet, maître et compositeur de dance, Paris 1706, http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb30432729t [dostęp: 3 marca 2023 r.].   Google Scholar

Goff M., ‘The art of dancing, demonstrated by characters and figures’: French and English sources for court and theatre dance, 1700–1750, „The British Library Journal” 1995, t. 21, nr 2, s. 202–231.   Google Scholar

Goff M., Country Dancing Improved, „Dance in History. Dance in Western Europe, from the 17th to the 19th century”, blog, https://danceinhistory.com/2015/12/26/country-dancing-improved/ [dostęp: 20 kwietnia 2023 r.].   Google Scholar

Hoffmann-Cabenda B., English Country Dances in Northern Germany around 1800, [w:] On Common Ground 3: John Playford and the English Dancing Master, 1651 Conference paper DHDS March 2001, s. 71-78, https://historicaldance.org.uk/wp-content/uploads/2020/06/OnCommonGround3-HoffmannCabenda.pdf [dostęp: 3 kwietnia 2023 r.].   Google Scholar

Kent A., Country dancing in the French style at the beginning of the 18th century, [w:] On Common Ground 3: John Playford and the English Dancing Master, 1651 Conference paper DHDS March 2001, s. 43–49, https://historicaldance.org.uk/wp-content/uploads/2020/06/OnCommonGround3-Kent.pdf [dostęp: 3 kwietnia 2023 r.].   Google Scholar

Kidson F., John Playford, and 17th-Century Music Publishing, „The Musical Quarterly” 1918, t. 4, nr 4, s. 516–534. DOI: https://doi.org/10.1093/mq/IV.4.516   Google Scholar

Kiek J., ‘That againe’ — an exploration of the formulaic sequences in early English country dance, [w:] On Common Ground 3: John Playford and the English Dancing Master, 1651, Conference paper DHDS March 2001, s. 135–137, https://historicaldance.org.uk/wp-content/uploads/conferences/OnCommonGround3-Kiek.pdf [dostęp: 10 kwietnia 2023 r.].   Google Scholar

Lorin A., Livre de la contredance du roy, présenté à Louis XIV (1688) et retranscrit pour Louis XV (1721); rkps, http://archivesetmanuscrits.bnf.fr/ark:/12148/cc467150 [dostęp: 24 marca 2023 r.].   Google Scholar

Macks A., The Ward Dance Manuscript: A new source for seventeenth-century English country dance, „Harvard Library Bulletin” Fall 2016, t. 27, nr 3, s. 141–166.   Google Scholar

Marsh C.G., The Lovelace Manuscript. A preliminary Study, [w:] Morgenröte des Barock. Tanz im 17. Jahrhundert, Rothenfelser Tanzsymposium, red. U. Schlottermüller, M. Richter, Freiburg 2004, s. 81–90.   Google Scholar

Morgan E.S., Puritan Hostility to the Theatre, „Proceedings of the American Philosophical Society” 1966, t. 110, nr 5, s. 340–347   Google Scholar

Nowak T., Polskie tańce narodowe — emblemat polskości czy zjawisko pogranicza europejskiego, „Polski Rocznik Muzykologiczny”2016, ty. 14, s. 215–235.   Google Scholar

Pfitzinger S., Playford’s Dancing Master: The Compleat Dance Guide An exhaustive collection, catalogue, and index of all dances published in editions of the Dancing Master, 1651–1728, http://playforddances.com/indexes/dances-continually-published/ [dostęp: 21 marca 2023 r.].   Google Scholar

Pilling L., Pilling J., The Rehabilitation of André Lorin, „Historical Dance” 1979, t. 1, nr 8, s. 21–25.   Google Scholar

Playford H., The dancing master; or, Directions for dancing country dances with the tunes to each dance, for the treble-violin, printed by J. Heptinstall, for H. Playford, London 1698, https://www.loc.gov/item/11030463/ [dostęp: 7 kwietnia 2023 r.].   Google Scholar

Playford J., The English Dancing Master Or, Plaine and easie Rules for the Dancing of Country Dances, with the Tune to each Dance, Londyn 1651, http://www.pbm.com/~lindahl/playford_1651/ [dostęp: 21 marca 2023 r.].   Google Scholar

Playford’s English Dancing Master 1651, red. M. Dean-Smith, London 1957, https://archive.org/details/playfordsenglish0000marg/mode/2up [dostęp: 5 kwietnia 2023 r.].   Google Scholar

Stewart H., What are Playford dances?, The Round Cambridge University’s English Country Dance Society, https://round.soc.srcf.net/playford [dostęp: 5 kwietnia 2023 r.].   Google Scholar

Sutton J., Lorin and Playford: Connections and Disparties, w: On Common Ground 3: John Playford and the English Dancing Master, 1651, Conference paper DHDS March 2001, s. 135–137, https://historicaldance.org.uk/wp-content/uploads/2020/06/OnCommonGround3-Sutton.pdf [dostęp: 7 kwietnia 2023 r.].   Google Scholar

Thurston H., The Development of the Country Dance as Revealed in Printed Sources, „Journal of the English Folk Dance and Song Society” 1952, t. 7, nr 1, s. 29–35.   Google Scholar

Whitlock K., John Playford’s the English Dancing Master 1650/51 as Cultural Politics, „Folk Music Journal” 1999, t. 7, nr 5, s. 548–578.   Google Scholar

Williams G.W., Country Dances Ancient and Modern, https://www.upadouble.info/notes/historicalNotes.php [dostęp: 7 kwietnia 2023 r.].   Google Scholar

Winkle Keller K. van, Social Change as Reflected in the Dancing Master, Washington Library, Colonial Music Institute, Essays, 2001, https://www.mountvernon.org/library/digitalhistory/colonial-music-institute/essays/social-change-as-reflected-in-the-dancing-master/ [dostęp: 15 kwietnia 2023 r.].   Google Scholar

Wolska M., Staroangielskie Masque w kontekście specyfiki brytyjskiej kultury dworskiej XVI i XVII wieku, „Our Europe. Ethnography — Etnology — Antropology of Culture” 2018, t. 7, s. 41–52.   Google Scholar

Wood M., Some Notes on the English Country Dance before Playford, „Journal of the English Folk Dance and Song Society” 1937, t. 3, nr 2, s. 93–99.   Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2024-05-29

Jak cytować

Pawlak, A. (2024). Początki kontredansów w Europie. Humanities and Cultural Studies, 4(3), 7–25. https://doi.org/10.55225/hcs.510

Numer

Dział

Artykuły naukowe