Furor scribendi. Waleria Marrené-Morzkowska w swoich listach (próba portretu)

Agnieszka Mocyk

doi:10.5604/01.3001.0013.2914

Autor

Agnieszka Mocyk Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Tarnowie

DOI:

https://doi.org/10.5604/01.3001.0013.2914

Słowa kluczowe:

Waleria Marrené-Morzkowska, polscy pisarze dziewiętnastego wieku, autoportret

Abstrakt

Głównym celem artykułu jest przypomnienie polskiej autorki, powieściopisarki, publicystki i krytyczki XIX wieku – Walerii Marrené-Morzkowskiej. Urodziła się ona w 1932 roku w Zbożennej jako jedyne dziecko Adeli z Krasińskich i Jana Malletskiego de Grandville, oficera napoleońskiego, polskiego i rosyjskiego generała, inżyniera. Przyjaciółka Elizy Orzeszkowej, czołowej pisarki ruchu pozytywistycznego, dziesięć lat starsza od niej, Morzkowska próbowała odgrywać analogiczną rolę w polskim życiu literackim i społecznym tamtych czasów. Doskonałym źródłem do poznania osobowości i pasji Morzkowskiej jest jej zachowana korespondencja. Listy przedstawiają ambitną osobę, która odczuwała ogromną potrzebę pisania. Pisarska aktywność Morzkowskiej wynikała z ciągle odczuwanych niedostatków finansowych, ale też z chęci faktycznego wpływania na opinię publiczną. Istotne wydaje się przy tym – wciąż niezaspokojone – dążenie do sukcesu literackiego. Czytelnik listów dowiaduje się także, jak trudno było kobiecie pogodzić rolę matki i żony z rolą działacza i pisarza zaangażowanego społecznie.

Statystyka pobrań

Statystyki pobrań nie są jeszcze dostępne

Bibliografia

Marrené W., List do Henryka Sienkiewicza [z 21 grudnia 1900 r.], rkps BJ sygn. 6998. Google Scholar

Marrené W., List do Henryka Struvego [z 14 grudnia 1899 r.], rkps BJ Przyb. 7/60. Google Scholar

Marrené W., List do Henryka Struvego [z 11 marca 1902 r.], rkps BJ Przyb. 7/60. Google Scholar

Marrené W., List do Henryka Struvego [z 18 stycznia 1903 r.], rkps BJ Przyb. 7/60. Google Scholar

Marrené W., List do Marii Wysłouchowej [z 22 lipca 1896 r.], rkps Ossolineum sygn. 7188/II. Google Scholar

Marrené W., List do Marii Wysłouchowej [z 2 stycznia 1901 r.], rkps Ossolineum sygn. 7188/II. Google Scholar

Marrené W., List do Marii Wysłouchowej [list b.d., po 22 września 1902 r.], rkps Ossolineum sygn. 7188/II. Google Scholar

Marrené W., List do Zygmunta Sarneckiego [z 1 września 1891 r.], rkps BJ sygn. 6715. Google Scholar

Marrené W., Listy do Elizy Orzeszkowej, rkps. Arch. Elizy Orzeszkowej IBL sygn. 800. Google Scholar

Morzkowska W., List do Józefa Ignacego Kraszewskiego [z 10 kwietnia 1862 r.], rkps BJ sygn. 6471. Google Scholar

Morzkowska W., List do Józefa Ignacego Kraszewskiego [z 28 maja 1862 r.], rkps BJ sygn. 6471. Google Scholar

Morżkowska W., List do Józefa Ignacego Kraszewskiego [z 28 marca 1858 r.], rkps BJ sygn. 6935. Google Scholar

Brodowski F., Powieści Walerii Marrené, w: idem, Drzewa. Nowele i myśli, G. Centnerszwer i S-ka–Księgarnia H. Altenberga, Warszawa–Lwów 1907. Google Scholar

Jeske-Choiński T., Waleria Marrené-Morzkowska, w: W. Marrené-Morzkowska, Błędne koła. Powieść, z przedmową T. Jeske-Choińskiego, Drukarnia A.T. Jezierskiego, Warszawa 1900, t. 1. Google Scholar

Jubileusz, „Echo Muzyczne i Teatralne” 1884, nr 25. Google Scholar

Marrené W., Henryk Sienkiewicz i jego ostatnia powieść. Studium, „Dodatek Miesięczny Ilustrowany do Czasopisma Przegląd Tygodniowy” 1891, t. 1. Google Scholar

Marrené-Morzkowska W., Generał Malletski. (Ze wspomnień rodzinnych), „Biblioteka Warszawska” 1902, t. 3. Google Scholar

Marrené-Morzkowska W., Kobiety Sienkiewicza, „Echo Literackie” 1897, nr 4. Google Scholar

Morżkowska-Laval K., Nie tylko w Zbożennie. Wspomnienia z Polski, Włoch i Francji, w: Pani na Sycynie, cz. 3: Z dziejów rodziny, do druku przygot. K. Czapliński, Towarzystwo Przyjaciół Janowca nad Wisłą, Wrocław–Janowiec nad Wisłą 2005. Google Scholar

Orzeszkowa E., List do T. T. Jeża [z 4 kwietnia 1880 r.], w: eadem, Listy, t. 1: Dwugłosy, pod kier. J. Ujejskiego oprac. L.B. Świderski, Towarzystwo im. Elizy Orzeszkowej–Instytut Wydawniczy „Biblioteka Polska”, Warszawa–Grodno 1937. Google Scholar

Świderski L.B., Objaśnienia i przypisy, w: E. Orzeszkowa, Listy, t. 2: Do literatów i ludzi nauki, cz. 2, oprac. L.B. Świderski, Towarzystwo im. Elizy Orzeszkowej–Instytut Wydawniczy „Biblioteka Polska”, Warszawa–Grodno 1938. Google Scholar

Uznanie, „Prawda” 1884, nr 11. Google Scholar

Wyczańska I., Waleria Marrené (Morzkowska). 1832–1903, w: J. Kulczycka-Saloni, H. Markiewicz, Z. Żabicki (red.), Obraz literatury polskiej XIX i XX wieku, seria 4: Literatura polska w okresie realizmu i naturalizmu, t. 2, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1966. Google Scholar