Postawy uczniów wobec kultury fizycznej, lekcji wychowania fizycznego i ćwiczeń

Adrian Gądek

doi:10.55225/hppa.474

Autor

Adrian Gądek Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronisława Czecha w Krakowie https://orcid.org/0000-0001-5469-4210

DOI:

https://doi.org/10.55225/hppa.474

Słowa kluczowe:

postawy uczniów, lekcja, ćwiczenia, kultura fizyczna

Abstrakt

Wstęp: Pojęcie postawy wobec kultury fizycznej składa się z wielu określeń o węższym znaczeniu. Bardziej sprecyzowane znaczenie dotyczy wszelakich jej elementów. Można wyróżnić postawę wobec własnego ciała, jego budowy, higieny, sprawności fizycznej, różnych form wypoczynku i aktywności itp. Celem badań było określenie postaw wobec kultury fizycznej, lekcji wychowania fizycznego i ćwiczeń młodzieży kończącej szkoły ponadpodstawowe.
Materiał i metody: Badaniami objęto tarnowskich uczniów, którzy uczęszczali do ostatnich klas liceów ogólnokształcących, techników i szkół branżowych pierwszego stopnia. Badaniami zostało objętych 751 uczniów, w tym 413 (55,0%) mężczyzn i 338 (45,0%) kobiet. W przeprowadzonych badaniach podstawową metodą był sondaż diagnostyczny. W celu uzyskania niezbędnych danych, które posłużyły do zweryfikowania postawionych hipotez zastosowano technikę ankietowania, z następującym narzędziem badawczym: Kwestionariusz do badania postaw młodzieży wobec kultury fizycznej autorstwa S. Strzyżewskiego.
Wyniki: Jak wykazały przeprowadzone badania, każdy ze wskaźników postaw uczniów wobec kultury fizycznej był na średnim poziomie, a ich wartości wahały się od 2,06 do 2,55 pkt. Średnia wartość wskaźnika globalnego postawy wyniosła 2,28 pkt. Najwyższy wynik dotyczył komponentu poznawczego (2,55), a najniższą średnią wartość odnotowano w przypadku komponentu behawioralnego (2,06). W komponencie behawioralnym wystąpiło największe zróżnicowanie danych. Mężczyźni cechowali się wyższymi przeciętnymi wartościami badanych wskaźników postaw niż kobiety.
Wnioski: Z otrzymanych danych wynika, że postawy wobec kultury fizycznej badanej młodzieży kształtują się na zadowalającym, choć średnim poziomie. Badani mężczyźni wykazywali wyższe wartości w poszczególnych komponentach postawy jak i wskaźniku globalnym. Uczniowie z techników dominowali nad pozostałymi typami szkół.

Statystyka pobrań

Statystyki pobrań nie są jeszcze dostępne

Bibliografia

Spence JC, Lee RE. Toward a comprehensive model of physical activity. Psychol Sport Exerc. 2003;4(1):7-24. doi: 10.1016/S1469-0292(02)00014-6. DOI: https://doi.org/10.1016/S1469-0292(02)00014-6 Google Scholar

Smith AL. Peer relationships in physical activity contexts: A road less traveled in youth sport and exercise psychology research. Psychol Sport Exerc. 2003;4(1):25-39. doi: 10.1016/S1469-0292(02)00015-8. DOI: https://doi.org/10.1016/S1469-0292(02)00015-8 Google Scholar

Plopa M. Psychologia rodziny: teoria i badania. Kraków: Oficyna Wydawnicza “Impuls”; 2011. Google Scholar

Slany K. Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego w ponowoczesnym świecie. Kraków: Nomos; 2002. Google Scholar

Wilk J. Pedagogika rodziny. Lublin: Episteme; 2016. Google Scholar

Chen X, Liu M, Li D. Parental warmth, control, and indulgence and their relations to adjustment in Chinese children: A longitudinal study. J Fam Psychol. 2000;14(3):401-419. doi: 10.1037//0893-3200.14.3.401. DOI: https://doi.org/10.1037/0893-3200.14.3.401 Google Scholar

Zadworna-Cieślak M., Ogińska-Bulik N. Zachowania zdrowotne młodzieży: uwarunkowania podmiotowe i rodzinne. Warszawa: Difin; 2011. Google Scholar

Sas-Nowosielski K. Determinanty wolnoczasowej aktywności fizycznej młodzieży i ich implikacje dla procesu wychowania do uczestnictwa w kulturze fizycznej. Katowice: Wydawnictwo Akademii Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki; 2009. Google Scholar

Gustafson SL, Rhodes RE. Parental correlates of physical activity in children and early adolescents. Sports Med. 2006;36(1):79-97. doi: 10.2165/00007256-200636010-00006. DOI: https://doi.org/10.2165/00007256-200636010-00006 Google Scholar

Zhu X, Shek DTL. Impact of a positive youth development program on junior high school students in mainland China: A pioneer study. Child Youth Serv Rev. 2020;114:105022. doi: 10.1016/j.childyouth.2020.105022. DOI: https://doi.org/10.1016/j.childyouth.2020.105022 Google Scholar

Bohner G, Wänke M. Postawy i zmiana postaw. Gdańsk: Gdańskie Wydaw. Psychologiczne; 2004. Google Scholar

Lee-St TJ, Walsh ME, Raczek AE, et al. The long-term impact of systemic student support in elementary school: Reducing high school dropout. AERA Open. 2018;4(5):212-221. doi: 10.1177/2332858418799085. DOI: https://doi.org/10.1177/2332858418799085 Google Scholar

Kozłowska E, Kowalczyk A, Rząca M, Kocka K. Uczestnictwo w lekcjach wychowania fizycznego a rozwój kultury fizycznej po zakończeniu etapu edukacyjnego. J Educ Health Sport. 2015;5(4):355-365. Google Scholar

Standage M, Duda JL, Ntoumanis N. A model of contextual motivation in physical education: Using constructs from self-determination and achievement goal theories to predict physical activity intentions. J Educ Psychol. 2003;95(1):97-110. doi: 10.1037/0022-0663.95.1.97. DOI: https://doi.org/10.1037/0022-0663.95.1.97 Google Scholar

Ntoumanis N, Standage M. Motivation in physical education classes: A self-determination theory perspective. Theory Res Educ. 2009;7(2):194-202. doi: 10.1177/147787850910432. DOI: https://doi.org/10.1177/1477878509104324 Google Scholar

Baena-Extremera A, Gómez-López M, Granero-Gallegos A, Abraldes JA. Motivation, motivational climate and importance of physical education. Procedia Soc Behav Sci. 2014;132:37-42. doi: 10.1016/j.sbspro.2014.04.275. DOI: https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2014.04.275 Google Scholar

Rembrowski J. Empatia: studium psychologiczne. Warszawa: PWN; 1989:97. Google Scholar

Lang C, Feldmeth AK, Brand S, Holsboer-Trachsler E, Pühse U, Gerber M. Stress management in physical education class: An experiential approach to improve coping skills and reduce stress perceptions in adolescents. J Teach Phys Educ. 2016;35(2):149-158. doi: 10.1123/jtpe.2015-0079. DOI: https://doi.org/10.1123/jtpe.2015-0079 Google Scholar

Lémonie Y, Light R, Sarremejane P. Teacher–student interaction, empathy and their influence on learning in swimming lessons. Sport Educ Soc. 2016;21(8):1249-1268. doi: 10.1080/13573322.2015.1005068. DOI: https://doi.org/10.1080/13573322.2015.1005068 Google Scholar

Bhargava A, Paty M. Quintessential competencies of a teacher: A research review. IJONTE. 2010;1(1):7-18. Google Scholar

Francesco C, Coco D, Frattini G, Vago P, Andrea C. Effective teaching competences in Physical Education. J Phys Educ Sport. 2019;19(sup 5):1806-1813. doi: 10.7752/jpes.2019.s5265. DOI: https://doi.org/10.7752/jpes.2019.s5265 Google Scholar

Braithwaite R, Spray CM, Warburton VE. Motivational climate interventions in physical education: A meta-analysis. Psychol Sport Exerc. 2011;12(6):628-638. doi: 10.1016/j.psychsport.2011.06.005. DOI: https://doi.org/10.1016/j.psychsport.2011.06.005 Google Scholar

Dismore H, Bailey R. Fun and enjoyment in physical education: Young people’s attitudes. Res Pap Educ. 2011;26(4):499-516. doi: 10.1080/02671522.2010.484866. DOI: https://doi.org/10.1080/02671522.2010.484866 Google Scholar

Duran DC, Lavega BP, Salas SC, Tamarit M, Inverno CJ. Educación Física emocional en adolescentes. Identificación de variables predictivas de la vivencia emocional. Cultura, ciencia y deporte. 2015;10(28):5-18. DOI: https://doi.org/10.12800/ccd.v10i28.511 Google Scholar

Smith RE, Smoll FL, Cumming SP. Effects of a motivational climate inntervention for coaches on young athletes’ sport performance anxiety. J Sport Exerc Psychol. 2007;29(1):39-59. doi: 10.1123/jsep.29.1.39. DOI: https://doi.org/10.1123/jsep.29.1.39 Google Scholar

Górna K. Przygotowanie młodzieży do uczestnictwa w kulturze fizycznej. Katowice: Wydawnictwo Akademii Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki; 2001. Google Scholar

Madejski E, Jaros A, Madejski R. Postawy uczniów szkół ponadpodstawowych wobec kultury fizycznej, lekcji wychowania fizycznego i ćwiczeń. Health Prom Phys Act. 2019;7(2):23–29. doi: 10.5604/01.3001.0013.2756. DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0013.2756 Google Scholar

Gądek A. Primary school students’ attitudes towards physical culture, physical education lessons and exercises during a pandemic. Health Prom Phys Act. 2020;13(4):40-45. doi: 10.55225/hppa.177. DOI: https://doi.org/10.55225/hppa.177 Google Scholar

Yoo J. Perceived autonomy support and behavioral engagement in physical education: A conditional process model of positive emotion and autonomous motivation. Percept Mot Skills. 2015;120(3):731-746. doi: 10.2466/06.PMS.120v20x8. DOI: https://doi.org/10.2466/06.PMS.120v20x8 Google Scholar

Leisterer S, Jekauc D. Students’ emotional experience in physical education: A qualitative study for new theoretical insights. Sports (Basel). 2019;7(1):10. doi: 10.3390/sports7010010. DOI: https://doi.org/10.3390/sports7010010 Google Scholar

Lovoll HS, Bentzen M, Säfvenbom R. Development of positive emotions in physical education: person-centred approach for understanding motivational stability and change. Scandinavian J Educ Res. 2020;64(7):999-1014. doi: 10.1080/00313831.2019.1639818. DOI: https://doi.org/10.1080/00313831.2019.1639818 Google Scholar

Madejski E. Wpływ modernizacji szkolnego systemu wychowania fizycznego na efektywność zajęć oraz postawy uczniów wobec kultury fizycznej. Kraków: AWF; 2000. Google Scholar

Madejski E. Wybrane uwarunkowania osobnicze, rodzinne i szkolne aktywności ruchowej dzieci w młodszym wieku szkolnym. Kraków: AWF; 2013. Google Scholar

Papla M, Wojdała G, Rasek J., Królikowska P, Starzak J, Górna-Łukasik K. Attitudes towards physical education lessons in students at different levels of education. J Educ Health Sport. 2019;9(4):301-316. Google Scholar