Presja turystyczna w rezerwacie przyrody nieożywionej „Skamieniałe Miasto” na Pogórzu Ciężkowickim (Karpaty) w sezonie wiosennym i letnim 2018 roku
DOI:
https://doi.org/10.5604/01.3001.0014.5724Słowa kluczowe:
Cieżkowice, Ciężkowicko-Rożnowski Park Krajobrazowy, turystyka, ochrona przyrody, rezerwat przyrodyAbstrakt
Rezerwat „Skamieniałe Miasto” położony jest w województwie małopolskim we wschodniej części Ciężkowicko-Rożnowskiego Parku Krajobrazowego. Przeprowadzone w 2018 roku badania ankietowe oraz obserwacje bezpośrednie dotyczące frekwencji wykazały, że rezerwat przyrody nieożywionej „Skamieniałe Miasto” jest odwiedzany przez liczne grono turystów. Podczas całodziennych obserwacji odbywających się w 10 niedziel rezerwat odwiedziło 22 867 turystów. Największą frekwencję stwierdzono wśród turystów z województwa małopolskiego. Wynosiła ona 74,7%, a większość z nich to osoby pomiędzy 35. a 60. rokiem życia. Wśród turystów odwiedzających rezerwat dominowały osoby posiadające wykształcenie średnie. Kobiety stanowiły prawie 60% turystów, a rezerwat odwiedzany był najczęściej w godzinach popołudniowych Od kilku lat liczba turystów odwiedzających rezerwat wzrasta. Duża liczba turystów powoduje wiele negatywnych dla środowiska konsekwencji. Najistotniejsze spośród nich to: zaśmiecanie terenu, wandalizm (napisy na skałkach i drzewach), kradzież minerałów, zadeptywanie i niszczenie szaty roślinnej, niszczenie skał poprzez sport wspinaczkowy, buldering, dzikie obozowiska i rozpalanie ognisk. Dla odpowiedniego utrzymania tego niezwykle cennego terenu konieczne jest planowe gospodarowanie oparte na najlepszych praktykach z zakresu konserwatorskiej i czynnej ochrony przyrody.
Statystyka pobrań
Bibliografia
Lew A. A framework of tourist attraction research. W: Ritchie JRB, Goeldner CR, redakcja. Travel, tourism and hospitality research: a handbook for managers and researches. New York: John Wiley & Sons; 1974. Google Scholar
Rochowska M, Rochowski P. Między Białą a Dunajcem: na kulturowych ścieżkach Ciężkowicko-Rożnowskiego Parku Krajobrazowego. Tarnów: Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Małopolskiego, Oddział; 2015. Google Scholar
Lawin M. Ruch turystyczny w Magurskim Parku Narodowym i jego otulinie. Turyzm. 2000;10(2):31–56. Google Scholar
Koźmiński C, Michalska B. Sezonowość i zmienność ruchu turystycznego w Polsce. Ekonomiczne Problemy Turystyki. 2016;3(35):9–23. Google Scholar
Miazek P. Przyczyny zróżnicowania ruchu turystycznego w polskich parkach narodowych. Turyzm. 2020;30(1):73–86. Google Scholar
Czerny M, (redaktor), Szmalec T, Szeremeta M, Skoczeń W, Myszkorowski A, Kroh P. Plan ochrony Rezerwatu Przyrody Nieożywionej „Skamieniałe Miasto” [maszynopis]. Kraków: Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie, Wydział Środowiska i Rolnictwa; 2003. s. 16, 19, 20, 36, 45. Google Scholar
Zarządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 12 lipca 1974 r. w sprawie uznania za rezerwaty przyrody. M.P.; 1974, nr 28, poz. 172, § 11. Google Scholar
Zarządzenie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Krakowie z dnia 19 czerwca 2019 r. w sprawie rezerwatu przyrody „Skamieniałe Miasto. Dz. Urz. Województwa Małopolskiego; 2019, nr 4799. Google Scholar
Stadnik W, Waśkowska A. Skalne miasto piaskowych ostańców – efekt sił przyrody czy sił nadprzyrodzonych. W: Słomka T, redaktor. Katalog obiektów geoturystycznych w obrębie pomników i rezerwatów przyrody nieożywionej. Kraków: AGH Akademia Górniczo-Hutnicza. Wydział Geologii Geofizyki i Ochrony Środowiska. Katedra Geologii Ogólnej i Geoturystyki; 2013. s. 347–151. Google Scholar
Sanek W, Ziomek W, Zwolenik M. Wokół Rezerwatu Skamieniałe Miasto: przewodnik turystyczny. Ciężkowice: Rezerwat Skamieniałe Miasto Muzeum Przyrodnicze im. Krystyny i Włodzimierza Romków w Ciężkowicach; 2011, s. 15, 17. Google Scholar
Chwał P. Skamieniałe Miasto przeżyło prawdziwy najazd turystów w majowy weekend. Gazeta Krakowska. 2018. Dostępny w Internecie: https://gazetakrakowska.pl/skamieniale-miasto-przezylo-prawdziwy-najazd-turystow-w-majowy-weekend-zdjecia/ar/13156638 [dostęp: 2018-10-16]. Google Scholar
Alexandrowicz Z. Wartości abiotyczne i ich zagrożenia w rezerwacie przyrody „Skamieniałe Miasto” w Ciężkowicach [maszynopis]. Instytut Ochrony Przyrody PAN; 2012, s. 13, 17. Google Scholar
Jankowski G, Myga-Piątek U. Wpływ turystyki na środowisko przyrodnicze i krajobraz kulturowy – analiza wybranych przykładów obszarów górskich. Problemy Ekologii Krajobrazu. 2009;25:27–38. Google Scholar
Tuszyńska L. Edukacja i świadomość ekologiczna polskiego społeczeństwa. Edukacja Ustawiczna Dorosłych [= Polish Journal of Continuing Education]. 2014;3(86):54–62. Google Scholar
Klich M, Klich S. Społeczno-ekonomiczne aspekty funkcjonowania wybranych obszarów Natura 2000 na Pogórzu Dynowskim i Pogórzu Przemyskim. W: Krupa J, Szpara K, redakcja. Problemy ochrony środowiska przyrodniczego i kulturowego Pogórza Dynowskiego w aspekcie zrównoważonego rozwoju turystyki. Rzeszów: Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej; 2019. s. 27–42. Google Scholar
Szponder K, Klich M. Przyrodnicze i społeczno-ekonomiczne aspekty funkcjonowania wybranych obszarów Natura 2000 w Małopolsce. W: Piotrowska-Puchała A, Bogusz M, Wojcieszak M, Rachwał P, redakcja. Poszerzamy horyzonty: monografia. T. 5. Słupsk: Mateusz Weiland Network Solutions; 2017. s. 467–493. Google Scholar
Skamieniałe miasto. W: Ciężkowice: samorządowy serwis informacyjny; 2018. Dostępny w Internecie: http://www.ciezkowice.pl/pl/00189,skamieniale_miasto [dostęp: 2018-11-27]. Google Scholar
Struktura wykształcenia ludności Polski. Dostępny w Internecie: http://eduentuzjasci.pl/images/stories/badania/rose/r01.pdf [dostęp: 2018-11-27]. Google Scholar
Tarnowskie Centrum Informacji; 2018. Dostępny w Internecie: http://www.it.tarnow.pl [dostęp: 2018-11-30]. Google Scholar
Ciężkowice – rezerwat przyrody Skamieniałe Miasto. W: Moja Małopolska; 2008. Dostępny w Internecie: https://mojamalopolska.pl/przyroda-wypoczynek/skamieniale-miasto-rezerwat-przyrody-ciezkowice/# [dostęp: 2018-11-27. Google Scholar
Skamieniałe Miasto – pomysł na weekend. W: Tu i tam: nasze podróże małe i duże; 2017. Dostępny w Internecie: https://tuitam.org.pl/skamieniale-miasto-pomysl-weekend/ [dostęp: 2018-11-27]. Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2020 Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Tarnowie & Autorzy
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.