Analiza fizykochemiczna kwiatów i owoców tarniny – krzewu, od którego pochodzi nazwa miasta Tarnowa
DOI:
https://doi.org/10.5604/01.3001.0010.8022Słowa kluczowe:
Tarnów, tarnina, witamina C, antocyjany, garbniki, szczawianyAbstrakt
W opracowaniu poddano analizie krzew, od którego prawdopodobnie pochodzi nazwa miasta Tarnowa. Kwiaty i owoce tarniny znane są od lat z właściwości leczniczych. Charakteryzują się wysoką aktywnością farmakologiczną, ze względu na bogactwo związków biologicznie czynnych. Napary, wywary i herbatki stosowane były od dawna w celu złagodzenia wielu dolegliwości. Zatem jako główny cel pracy przyjęto analizę fizykochemiczną tarniny, zarówno kwiatów (susz) jak i owoców (świeże i susz), pod kątem zawartości składników istotnych dla zdrowia człowieka. Analizie poddano również herbatę Tarninówkę, złożoną głównie z owoców tarniny. Celem szczegółowym było zbadanie zawartości witaminy C i porównanie jej ilości w naparze z suszonych kwiatów tarniny, „kompocie” z suszonych tarek, w mrożonych owocach oraz herbacie „Tarninówka”. W kolejnym etapie oznaczono w kwiatach, owocach i herbatce „Tarninówka” także antocyjany, garbniki i szczawiany. Zawartość wszystkich analizowanych czynników jest niezwykle istotna dla zdrowia konsumenta. Jednak antocyjany oraz garbniki mają właściwości prozdrowotne, natomiast szczawiany tzw. antyodżywcze, czyli mają negatywny wpływ na zdrowie człowieka. Te ostatnie oznaczono w herbatce „Tarninówka”, sprawdzając jednocześnie czy czas i sposób parzenia herbaty może mieć wpływ na ostateczną zawartość szczawianów w spożywanym napoju. Do analiz wykorzystano metody miareczkowe (jodometrię i metodę Tillmansa), a także metody spektroskopowe (spektroskopię UV VIS i FTIR-ATR).
Statystyka pobrań
Bibliografia
W. Seneta, J. Dolatowski, Dendrologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997. Google Scholar
J. Mowszowicz, Pospolite rośliny naczyniowe Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 1983. Google Scholar
J. D. Godet, P rzewodnik d o r ozpoznawania drzew i krzewów. Wyd. Oficyna Wydawnicza „Delta W-Z”, Warszawa 1997. Google Scholar
R. Krzyściak-Kosińska, M. Kosiński, Atlas roślin, Wydawnictwo Pascal, Bielsko-Biała 2007. Google Scholar
W. Szafer, B. Pawłowski, Flora Polska, Tom VII, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Kraków, 1955. Google Scholar
T. Marakoĝlu, D. Arslan, M. Özcan, H. Hacıseferoĝulları, Journal of Food Engineering, 2005, 68, 137-142. Google Scholar
R . Guimaraes, L . Barros, M . Duenas, A. M. Carvalho, M. J. Queiroz, C. Santos-Buelga, I. Ferreira, Food Chemistry 2013, 141, 3721-3730. Google Scholar
L. Barros, A. Carvalho, J. Sá Morais. I. Ferreira, Food Chemistry 2010, 120, 247-254. Google Scholar
J. M. Velicković, D. A. Kostić, G. S. Stojanović, S. S. Mitić, M. N. Mitić, S. S. Randelović, A. S. Dordević, Phenolic composition, antioxidant and antimicrobial activity of the extracts from Prunus spinosa L. fruit. W: University of Nis, Department of Chemistry, Faculty of Sciences and Mathematics, Nis, Serbia 2014, 68(3), 297-303. Google Scholar
J. Volák, J. Stodola, Rośliny lecznicze. Wyd. Polska Oficyna Wydawnicza BGW, Warszawa, 1983. Google Scholar
E. Lamer-Zarawska, B. Kowal-Gierczak, J. Niedworok, Fitoterapia i leki roślinne, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007. Google Scholar
L. Antkowiak, Rośliny lecznicze, Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Poznaniu, Poznań, 1998. Google Scholar
Y. Kumarasamy, P.J. Cox, M. Jaspars, L. Nahar, S. D. Sarker, Cyanogenic glycosids from Prunus spinosa (Rosaceae). W: Pergamon, Biochemical Systematics and Ecology 2003, 31, 1063-1065 Google Scholar
M. Balcerek, J. S. Szopa, M. Adamczyk, Kinetyka powstawania cyjanowodoru w procesie fermentacji zacierów z owoców tarniny (1). W: Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny 2003, tom 47, nr 11, s. 24-26. Zakład Technologii Spirytusu i Drożdży, Instytut Technologii Fermentacji i Mikrobiologii, Politechnika Łódzka, Łódź. Google Scholar
M. Balcerek, J. S. Szopa, M. Adamczyk, Kinetyka powstawania cyjanowodoru w procesie fermentacji zacierów z owoców tarniny (2). W: Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny 2003, tom 47, nr 12, s. 21-23. Zakład Technologii Spirytusu i Drożdży, Instytut Technologii Fermentacji i Mikrobiologii, Politechnika Łódzka, Łódź. Google Scholar
W. Palczewska, A. Owczarek, Tarnina – zapomniany surowiec farmaceutyczny. W: Wiadomości zielarskie 2002, tom 44, nr 5, s. 12. Młoda farmacja, Wydział Farmaceutyczny Akademii Medycznej we Wrocławiu. Google Scholar
Y. Kumarasamy, P. J. Cox, M. Jaspars, L. Nahar, S. D. Sarker, Fitoterapia 2004, 75, 77-80. Google Scholar
A. Niedojadło, Encyklopedia Tarnowa. Wyd. Tarnowskie Towarzystwo Kulturalne, Tarnów, 2010. Google Scholar
W. Ziobro, Tarnów i okolice. Szlakiem tajemnic i ciekawostek. Wyd. MIL24, Tarnów 2014. Google Scholar
A. Pragłowska, Wizytówki miasta Tarnowa. Wyd. „S-CAN”, Tarnów 2005. Google Scholar
K. Bańburski, A. Szpunar, To właśnie Tarnów – Wielcy Tarnowianie. Wyd. S-CAN, Tarnów, 2013. Google Scholar
B. Jaśkiewicz [et al.], red. S. Potępa, Tarnów – Stare Miasto, Wielki Przewodnik, T. 1, Wyd. Tarnowskie Towarzystwo Kulturalne, Muzeum Okręgowe w Tarnowie, Tarnów 1994. Google Scholar
Akt lokacyjny miasta Tarnowa (http://tarnowskikurierkulturalny. blox.pl/2012/03/682-rocznica-lokacji-miasta-Tarnowa.html - dostęp luty 2017). Google Scholar
R. Iwaniec, Tarnów i jego okolice w legendach. Wyd. Miejska Biblioteka Publiczna im. Juliusza Słowackiego, Tarnów 1998. Google Scholar
S. Potępa, Przewodnik po Tarnowie. Wyd. Muzeum Okręgowe w Tarnowie, Tarnów 1982. Google Scholar
E. Stadtmüller, Legendy tarnowskie. Wyd. S-CAN, Tarnów, 2011. Google Scholar
J. Łabno, O nowej próbie wyjaśnienia nazwy Tarnów. W: Tarniny, 1993, 3, s.26. Google Scholar
A. J. Lack, D. E. Evans, Biologia roślin. Krótkie wykłady, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2003. Google Scholar
J. Skręty, A. Gramza-Michałowska, A. Sidor, J. Korczak, Wpływ wybranych warunków przechowywania na zawartość witaminy C w owocach róży pomarszczonej Rosa rugosa. Katedra Technologii Żywienia Człowieka, Uniwersytet Rolniczy w Poznaniu. W: Probl Hig Epidemiol 2013, 94(4), s. 869-972. Google Scholar
B. Sperkowska, G. Bazylak, Wpływ warunków ekstrakcji na zawartość rozpuszczalnych szczawianów w wodnych naparach herbat zielonych i herbatek ziołowych. W: Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2010, 4(71), s. 107-121. Google Scholar
P. Dmowski, M. Śmiechowska, B. Deja, Wpływ warunków zaparzenia na zawartość garbników oraz wybranych parametrów barwy herbaty. Akademia Morska w Gdyni. Google Scholar
E. Jabłońska-Ryś, Wpływ sposobu parzenia różnych rodzajów herbat na zawartość w nich szczawianów rozpuszczalnych. W: Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2012, 1(80), s.187-185. Google Scholar
B. Sperkowska, G. Bazylak, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, XLIII, 2010, 2, 130-137. Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2017 Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Tarnowie & Autorzy
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.