Exploitation of bee honey health-related properties in human nutrition

Aneta Teległów

doi:10.55225/hppa.587

Autor

Aneta Teległów Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Targu, Instytut Zdrowia, Zakład Dietetyki https://orcid.org/0000-0001-5420-4779

DOI:

https://doi.org/10.55225/hppa.587

Słowa kluczowe:

miód, zdrowie, dieta, żywienie

Abstrakt

Zastosowanie miodu pszczelego w żywieniu człowieka jest jedną z najstarszych gałęzi medycyny. Miód pszczeli jest naturalnym źródłem substancji korzystnie działającym na organizm ludzki. Ze względu na bardzo dużą ilość substancji korzystnych dla zdrowia człowieka, miód jest uważany za „lekarstwo dobre na wszystko”. Szczególnie duże działanie terapeutyczne wykazuje czysty miód. Miód jest wytwarzany przez pszczoły z nektaru kwiatowego lub spadzi. Miody kwiatowe/nektarowe pochodzą od nazwy rośliny, np. miód rzepakowy. Szczególnym rodzajem jest miód spadziowy otrzymywany z tzw. spadzi, czyli wydzieliny roślin powstającej w miejscach uszkodzonych przez mszyce. Podstawowymi składnikami miodu są węglowodany tj. glukoza (30%–39%) i fruktoza (33%–43%) oraz substancje czynne do których należą enzymy pochodzące głównie z wydzieliny gruczołów gardzielowych i ślinowych pszczół. Do miodów popularnych w Polsce należą: miód rzepakowy, miód lipowy, miód gryczany, miód akacjowy, miód wrzosowy, miód wielokwiatowy. Właściwości zdrowotne miodu zyskały na znaczeniu w medycynie, dzięki przeciwdziałaniu drobnoustrojom chorobotwórczym atakującym człowieka. Celem artykułu jest przedstawienie najważniejszych właściwości zdrowotnych miodu pszczelego wykorzystywanego w żywieniu człowieka.

Statystyka pobrań

Statystyki pobrań nie są jeszcze dostępne

Bibliografia

Puc M, Kruczek A. Właściwości biologiczne jadu pszczelego, propolisu i pyłku kwiatowego z obnóży pszczelich. Pszczelarstwo. 2015;66(6):10-13. Google Scholar

Pucek R. Leczenie miodem, czyli Praktyczne wykorzystanie miodu w aptece domowej i w pielęgnacji ciała wraz z opisem przedstawiającym niezwykłe życie pszczół. Warszawa: Baobab; 2006. Google Scholar

Lewandowska C. Pszczoły a medycyna. Warszawa: Wiedza Powszechna; 1960. Google Scholar

Kochanowski J. The Linden Tree. Babelmatrix: Babel Web Anthology – the Multilingual Literature Portal, https://www.babelmatrix.org/works/pl/Kochanowski%2C_Jan-1530/Na_lip%C4%99/en/5257-The_Linden_Tree. Accessed March 10, 2024. Google Scholar

Grabek-Lejko D, Dżugan M. Możliwości wykorzystania miodu w terapii COVID-19 – potencjalne mechanizmy działania i przegląd badań klinicznych. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość. 2021;28(1):68-87. Google Scholar

Gertig H, Przysławski J. Bromatologia. Zarys nauki o żywności i żywieniu. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL; 2007. Google Scholar

Rybak-Chmielewska H. Produkty pszczele. [in:] Prabucki J, ed. Pszczelnictwo. Szczecin: Albatros; 1998:576-579. Google Scholar

Wojtacki M. Produkty pszczele i przetwory miodowe. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne; 1988. Google Scholar

Gałuszka H. Miód pszczeli. Powstawanie, wartość odżywcza, zastosowanie. Nowy Sącz: Sądecki Bartnik; 1998. Google Scholar

Kędzia B, Hołderna-Kędzia E. Miód. Skład i właściwości biologiczne. Warszawa: Przedsiębiorstwo Wydawnicze Rzeczpospolita; 2008. Google Scholar

Stinson EE, Subers MH, Petty J, White JW Jr. The composition of honey. V. Separation and identification of the organic acids. Arch Biochem Biophys. 1960;89(1):6-12. doi: 10.1016/0003-9861(60)90003-5. Google Scholar

Gawęcki J, ed. Żywienie człowieka. Vol. 1: Podstawy nauki o żywieniu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN; 2022. Google Scholar

Tichonow AI, Bondarenko LA, Jarnych TG, Szpyczak OS, Kowal WM, Skrypnik-Tichonow RI. Miód naturalny w medycynie i farmacji. Pochodzenie, właściwości, zastosowanie, preparaty lecznicze. Stróże: Gospodarstwo Pasieczne “Sądecki Bartnik”; 2017. Google Scholar

Mentel R, Shirrmakher R, Kevich A, Dreĭzin RS, Shmidt I. Inaktivatsiia virusov perekis’iu vodoroda [= Virus inactivation by hydrogen peroxide]. Vopr Virusol. 1977;6:731-733. Google Scholar

Caruso AA, Del Prete A, Lazzarino AI, Capaldi R, Grumetto L. Might hydrogen peroxide reduce the hospitalization rate and complications of SARS-CoV-2 infection? Infect Control Hosp Epidemiol. 2020;41(11):1360-1361. doi: 10.1017/ice.2020.170. Google Scholar

Jędrzejko K, Malcher J. Miody – część pierwsza. Panacea. 2007;21(4):16-17. Google Scholar

Noskowicz-Bieroniowa H. Co może miód? Kraków: Agencja Wydawniczo-Usługowa „Emilia”; 2009. Google Scholar

Marwicka J, Gałuszka R, Gałuszka G, Podolska A, Żurawski Ł, Niemyska K. Analiza właściwości miodu pszczelego i jego zastosowanie w dietetyce i kosmetologii. Kosmetologia Estetyczna. 2014;2(3):107-110. Google Scholar

Alnaqdy A, Al-Jabri A, Al Mahrooqi Z, Nzeako B, Nsanze H. Inhibition effect of honey on the adherence of Salmonella to intestinal epithelial cells in vitro. Int J Food Microbiol. 2005;103(3):347-351. doi: 10.1016/j.ijfoodmicro.2004.11.042. Google Scholar

Kędzia B, Hołderna-Kędzia E. Miód – właściwości biologiczne. In: Kędzia B, Hołderna-Kędzia E. Leczenie miodem. Warszawa: Polski Związek Pszczelarski; 1998:7-9. Google Scholar