Weryfikacja wybranych metod prognozowania dorosłej wysokości ciała dziewcząt i chłopców na przykładzie uczniów Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 w Dąbrowie Tarnowskiej
DOI:
https://doi.org/10.55225/hppa.646Słowa kluczowe:
przewidywana wysokość ciała, metoda Roche'a-Wainera-Thissena, metoda Khamisa-Roche'a, metoda Żarowa, dzieci szkolne, młodzieżAbstrakt
Cel: Celem badania była ocena wielkości błędu prognozy dorosłej wysokości ciała uczniów i uczennic z Zespołu Szkół Ogólnokształcących Nr 2 w Dąbrowie Tarnowskiej za pomocą metody Roche’a-Wainera-Thissena, metody Khamis‘a-Roche’a i metody Żarowa.
Materiał i metody: W badaniu wykorzystano dane o wysokości i masie ciała 101 uczniów w wieku 18 lat (54 uczennice i 47 uczniów) oraz średniej wysokości ciała rodziców. Dane o wysokości i masie ciała uczniów pochodziły z badań przesiewowych przeprowadzonych w wieku 6,5, 10 i 12 lat przez pielęgniarki i higienistki szkolne, natomiast dane o wysokości ciała otrzymano od rodziców za pośrednictwem dzieci.
Wyniki: Przeprowadzona ocena metod prognostycznych wykazała różnice w wielkości bezwzględnego błędu prognozy dorosłej wysokości ciała w zależności od metody, uwzględnionego wieku prognozy oraz płci. Analiza rozkładu błędu bezwzględnego prognozy w wieku 10 lat pokazała, że 71% wszystkich prognoz wykazało błąd mniejszy niż 3 cm w odniesieniu do faktyczne osiągniętej wysokości ciała w wieku 18 lat, co należy uznać za bardzo dobry wynik w praktyce klinicznej lub szkolnej.
Wnioski: Na podstawie analizy wyników stwierdzono, że modele oparte na danych w wieku 10-12 lat zapewniły najwyższą dokładność w przewidywaniu wysokości ciała dorosłych. Model Żarowa dla chłopców i model Khamis’a-Roche’a dla dziewcząt wykazały najniższy średni błąd przewidywania. Modele te są najdokładniejsze dla osób z typowymi liniami rozwoju, a ich dokładność zmniejsza się w przypadku skrajnych przypadków (bardzo wysokie i bardzo niskie dzieci).
Statystyka pobrań
Bibliografia
Żarów R. Prognozowanie dorosłej wysokości ciała chłopców: model własny i analiza porównawcza innych metod. Kraków: Wydawnictwo AWF; 2001. Google Scholar
Kopczyńska-Sikorska J, Mięsowicz I. Zastosowanie metody RWT do przewidywania ostatecznej wysokości ciała chłopców z prostym niedoborem wzrostu. Probl Med Wieku Rozw. 1982;11:45-50. Google Scholar
Kułaga Z, Różdżyńska-Świątkowska A, Grajda A i in. Siatki centylowe dla oceny wzrastania i stanu odżywiania polskich dzieci i młodzieży od urodzenia do 18 roku życia. Stand Med Pediatr. 2015;12:119-135. Google Scholar
Suliga E. Charakterystyka procesu wzrastania dzieci z prostym niedoborem wysokości ciała. In: Jopkiewicz A, ed. Auksologia a promocja zdrowia. Kielce: KTN; 1997:203-213. Google Scholar
Woynarowska B, Palczewska I, Oblacińska A. Standardy WHO rozwoju fizycznego dzieci w wieku 0–5 lat. Siatki centylowe długości/wysokości i masy ciała, wskaźniki masy ciała BMI i obwodu głowy. Med Wieku Rozw. 2012;16(3):232-239. Google Scholar
Szopa J, Mleczko E, Żak S. Podstawy antropomotoryki. Warszawa–Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN; 2000. Google Scholar
Kopczyński M, Siniarska A, eds. Budowa fizyczna człowieka na ziemiach polskich wczoraj i dziś. Warszawa: Muzeum Historii Polski; 2017. Google Scholar
Malina RM, Bouchard C, Bar-Or O. Growth, Maturation, and Physical Activity. Leeds: Human Kinetics; 2004. Google Scholar
Łaska-Mierzejewska T. Accuracy of adult height prediction. Rocznik Nauk. 1992;2:187-207. Google Scholar
Milicerowa H. Budowa somatyczna jako kryterium selekcji sportowej. Warszawa: Polski Komitet Olimpijski; 1973. Google Scholar
Roche AF, Thissen D, Wainer H. The RWT method for the prediction of adult stature. Pediatrics. 1975;56(6):1027-1033. Google Scholar
Khamis HJ, Roche AF. Predicting adult stature without skeletal age: The Khamis-Roche Method. Pediatrics. 1994;94(4):504-507. Google Scholar
WHO. Physical status: The use and interpretation of anthropometry. Geneva: World Health Organization; 1995. Google Scholar
WHO. Child Growth Standards: Length/height forage, weight for age, weight for length, weight for height and body mass index for age: Methods and development. Geneva: World Health Organization; 2006. Google Scholar
Żarów R. Analiza dorastania wysokości ciała chłopców. Wych Fiz Sport. 1995;4:11-18. Google Scholar
Żarów R. Metody prognozowania dorosłej wysokości ciała. In: Chrzanowska M, Gołąb S, eds. Przewodnik do ćwiczeń z antropologii. Kraków: Wydawnictwo AWF; 2014:68-87. Google Scholar
Jodkowska M, Woynarowska B, eds. Testy przesiewowe u dzieci i młodzieży w wieku szkolnym. Warszawa: Instytut Matki i Dziecka, Zakład Medycyny Szkolnej; 2002. Google Scholar
Kaczmarek M, Wolański N. Rozwój biologiczny człowieka: od poczęcia do śmierci. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN; 2018. Google Scholar
Malinowski A, ed. Antropologia fizyczna. Warszawa–Poznań: PWN; 1980. Google Scholar
Niedźwiecka Z., Łaska-Mierzejewska T. Prevision de la taille adulte: comparaison de l’exactitude de la prevision staturale etablie selon les methodes de Milicer, TW2 et RWT. Cahiers d’Anthropologie et Biometrie Humaine. 1996;14(3-4):559-566. Google Scholar
Żarów R. Ocena błędu prognozy dorosłej wysokości ciała dziewcząt według różnych metod przewidywania. Wych Fiz Sport. 1991;1:61-71. Google Scholar
Mlakar M, Gradišek A, Luštrek M, Jurak G, Sorić, M, Leskošek B, Starc G. Adult height prediction using the growth curve comparison method. PLoS One. 2023;18(2):1-13. doi: 10.1371/journal.pone.0281960. Google Scholar
Pineau JC. Longitudinal growth of stature in boys according to age and puberty. Am J Hum Biol. 2023;35(6):1-7. doi: 10.1002/ajhb.23877. Google Scholar
Chen L, Fan X, Mao K, Tolba A, Alqahtani F., Ahmed AM. Study of multidimensional and high-precision height model of youth based on multilayer perceptron. Comput Intell Neurosci. 2022;1:1-11.doi: 10.1155/2022/7843455. Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Patryk Orwat, Ryszard Żarów
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
