Cechy morfologiczne organizmu i sprawność siłowo-szybkościowa siatkarek występujących na wysokim poziomie sportowym
DOI:
https://doi.org/10.5604/01.3001.0013.4330Słowa kluczowe:
siatkówka, moc anaerobowa kończyn dolnych, komponenty tkankowe ciała, selekcja i kontrola treningu w siatkówce kobietAbstrakt
Wstęp: Współczesna siatkówka wymaga od zawodników prezentowania wysokiego poziomu rozwoju możliwości siłowo-szybkościowych. Efektywność w tej dyscyplinie jest także istotnie determinowana poziomem rozwoju podstawowych cechy budowy somatycznej, w tym przede wszystkim wysokością ciała oraz zasięgiem ramion. Głównym celem badań była ocena poziomu rozwoju najistotniejszych cech morfo-funkcjonalnych charakteryzujących siatkarki występujące na drugim poziomie krajowych rozgrywek ligowych na tle kobiet nietrenujących.
Materiał i metody: W badaniach wzięło udział 13 zawodniczek reprezentujących I-ligowy klub siatkarski. Grupę kontrolną stanowiło 11 kobiet nietrenujących żadnej formy sportu. Przeprowadzono pomiary podstawowych cech budowy somatycznej: wysokość ciała, masę ciała i jej komponenty tkankowe. Ponadto zmierzono siłę eksplozywną kończyn dolnych (CMJ) oraz przeprowadzono test Wingate. Na podstawie analizy statystycznej wyselekcjonowano najistotniejsze cechy budowy somatycznej i wskaźniki sprawności motorycznej charakteryzujące I-ligowe siatkarki.
Wyniki: Największe zróżnicowanie pomiędzy siatkarkami a nietrenującymi w zakresie cech morfologicznych odnotowano dla masy ciała szczupłego (LBM [kg], Z=6,63, p<0,01). Natomiast w zakresie wskaźników wysiłkowych największe różnice stwierdzono w zakresie piku mocy, mocy średniej oraz wyskoku CMJ i mocy względnej wyskoku CMJ. Obliczono odpowiednio: Z=2,59, p<0,001; Z=3,22, p<0,001; Z=2,75, p<0,001, Z=2,54, p<0,001).
Wnioski: Badania własne wykazały i potwierdziły wysokie znaczenie wybranych cech morfo-funkcjonalnych sprzyjających wysokiej efektywności gry w siatkówce kobiet. Testy bazujące na skokach (np. CMJ) oceniające potencjał motoryczny kończyn dolnych siatkarek, mają wartość praktyczną w kontekście naboru, selekcji oraz kontroli treningu w siatkówce kobiet. Test Wingate, jako narzędzie diagnostyczne, może być stosowany jako uzupełnienie do prób o charakterze specyficznym w siatkówce.
Statystyka pobrań
Bibliografia
Jaskólski, A., Jaskólska, A., & Adach, Z. (2002). Podstawy fizjologii wysiłku fizycznego z zarysem fizjologii człowieka. AWF. Google Scholar
Zatoń, M., & Jastrzębska, A. D. (Eds.). (2010). Testy fizjologiczne w ocenie wydolności fizycznej. Wydawnictwo Naukowe PWN. Google Scholar
Gacesa, J. Z. P., Barak, O. F., & Grujic, N. G. (2009). Maximal anaerobic power test in athletes of different sport disciplines. The Journal of Strength & Conditioning Research, 23(3), 751–755. Google Scholar
Stec, K., Pilis, K., Witkowski, Z., Pilis, A., Michalski, C., & Zych, M. (2018, May). Anaerobic power in sports. In Proceedings of the International Scientific Conference. Volume IV, 274, 282. Google Scholar
Stanisz, L., Gabryś, T., Wagner, G. (2016). Czas reakcji psychomotorycznej , wybranej czynności w obronie u siatkarek kadry U-16 Polski. In: Szmatlan-Gabryś U, A. S, editors. Trening Sportowy II Planowanie, kontrola, sterowanie. Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. rtm. Witolda Pileckiego w Oświęcimiu, 149–169. Google Scholar
Grządziel, G., Szade, D. (2016). Piłka siatkowa. In: Zając A, Chmura J, editors. Współczesny System Szkolenia w Zespołowych Grach Sportowych. AWF Katowice, 101–110. Google Scholar
Martinez, D. B. (2017). Consideration for power and capacity in volleyball vertical jump performance. Strength & Conditioning Journal, 39(4), 36–48. Google Scholar
Maughan, R. J., Shirreffs, S.M. (2017). Energy demands of volleyball. In: Handbook of Sports Medicine and Science. Chichester, UK: John Wiley & Sons, Ltd, 1–14. Google Scholar
Stanisz, A. (1998). Przystępny kurs statystyki w oparciu o program STATISTICA PL na przykładach z medycyny. StatSoft Polska. Google Scholar
Kopiczko, A,. Bogucka, A. (2018). Dystrybucja tkanki tłuszczowej oraz rozkład wskaźnika względnej masy ciała u młodych kobiet o zróżnicowanym poziomie aktywności fizycznej. Probl Hig Epidemiol, 99(1):64–8. Google Scholar
International Society for the Advancement of Kinanthropometry. International Standards for Anthropometric Assessment. Int Soc Adv Kinanthropometry. 2001. Google Scholar
Sayers, S. P., Harackiewicz, D. V., Harman, E. A., Frykman, P. N., & Rosenstein, M. T. (1999). Cross-validation of three jump power equations. Medicine and science in sports and exercise, 31(4), 572–577. Google Scholar
Gabryś, T., Borek, Z., Szmaltlan-Gabryś, U., & Gromisz, W. (2004). Test Wingate. Wybrane zagadnienia diagnostyki wydolności beztlenowej w sporcie. Beskidzka Wyższa Szkoła Turystyki w Żywcu. Google Scholar
Dotan, R., & Bar-Or, O. (1983). Load optimization for the Wingate anaerobic test. European journal of applied physiology and occupational physiology, 51(3), 409–417. Google Scholar
Vandewalle, H., Péerès, G., & Monod, H. (1987). Standard anaerobic exercise tests. sports Medicine, 4(4), 268–289. Google Scholar
Hawley, J. A., Williams, M. M., Vickovic, M. M., & Handcock, P. J. (1992). Muscle power predicts freestyle swimming performance. British journal of sports medicine, 26(3), 151–155. Google Scholar
Robergs, R. A., Kennedy, D., Gibson, A. L., Zuhl, M., Hsu, H. S., Beam, J., ... & Estrada, E. (2015). Evidence for the invalidity of the Wingate test for the assessment of peak power, power decrement and muscular fatigue. Central European Journal of Sport Sciences and Medicine, 10(2), 63–78. Google Scholar
Nikolaidis, P., Afonso, J., Buśko, K., Ingebrigtsen, J., Chtourou, H., & J Martin, J. (2015). Positional differences of physical traits and physiological characteristics in female volleyball players–the role of age. Kinesiology: International journal of fundamental and applied kinesiology, 47(1), 75–81. Google Scholar
Szopa, J., Mleczko, E., & Żak, S. (1996). Podstawy antropomotoryki. Wydaw. Naukowe PWN. Google Scholar
Bompa, T. O., Buzzichelli, C. (2015). Periodization Training for Sports-3rd Edition. Champaign, IL : Human Kinetics. Google Scholar
Gabbett, T., & Georgieff, B. (2007). Physiological and anthropometric characteristics of Australian junior national, state, and novice volleyball players. Journal of strength and Conditioning Research, 21(3), 902. Google Scholar
Sattler, T., Hadžic, V., Derviševic, E., & Markovic, G. (2015). Vertical jump performance of professional male and female volleyball players: Effects of playing position and competition level. The Journal of Strength & Conditioning Research, 29(6), 1486–1493. Google Scholar
Marques, M. C., Van Den Tillaar, R., Vescovi, J. D., & González-Badillo, J. J. (2008). Changes in strength and power performance in elite senior female professional volleyball players during the in-season: a case study. The Journal of Strength & Conditioning Research, 22(4), 1147–1155. Google Scholar
Nikolaidis, P., Afonso, J., Clemente-Suarez, V., Alvarado, J., Driss, T., Knechtle, B., & Torres-Luque, G. (2016). Vertical jumping tests versus wingate anaerobic test in female volleyball players: the role of age. Sports, 4(1), 9. Google Scholar
Szopa, J. (1999). About motority structure – an attempt to the system approach. J Hum Kinet Antropomotoryka, 19–20:125–138. Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2019 Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Tarnowie & Autorzy
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.
