Problems of Economics and Law

System podatkowy jako akcelerator inwestycji w Polsce

Łukasz Furman — 2024-07-09

Celem artykułu jest przedstawienie rozwiązań podatkowych przyjętych w podatku dochodowym od osób fizycznych oraz podatku dochodowym od osób prawnych, które mają kreować proces inwestycyjny przyczyniający się do wzrostu gospodarczego. W początkowej części artykułu przytoczono najważniejsze poglądy ekonomistów na oddziaływanie systemu podatkowego na gospodarkę, które realizują się poprzez funkcję stymulacyjną. Jest to możliwe dzięki zastosowaniu różnego rodzaju preferencji podatkowych, np. ulg, zwolnień, które pozwalają obniżyć zobowiązania podatkowe. W dalszej części artykułu zwrócono uwagę na ulgi kreujące inwestycje w gospodarce. Pod uwagę wzięto niektóre regulacje z podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku dochodowego od osób fizycznych. W szczególności omówiono konstrukcję ulgi badawczo-rozwojowej, ulgi z tytułu zatrudniania innowacyjnych pracowników, ulgi IP BOX, ulgi na prototypy i ulgi na robotyzację. Kolejno omówiono aspekty związane oddziaływaniem wymienionych ulg na gospodarkę z uwzględnieniem danych obrazujących wartość poszczególnych preferencji podatkowych, z których skorzystali podatnicy. Dodatkowo poruszono kwestię liczby podatników, którzy skorzystali z tych rozwiązań. Empiryczną weryfikacją objęto dane z okresu 2019–2021 pozyskane ze strony internetowej Ministerstwa Finansów RP. Przy pomocy metody opisowej oraz analizy danych statystycznych sprecyzowano wnioski z badania. Przeprowadzona analiza wskazała, że przyjęte rozwiązania nie stanowią skutecznej zachęty do rozpoczynania i prowadzenia procesu inwestycyjnego. Konieczne są zmiany w regulacjach podatkowych, które stymulowałyby podatników do działań inwestycyjnych.

Charakterystyka rynku kredytów mieszkaniowych w Polsce i Wielkiej Brytanii latach 2003–2017

Tomasz Lechowicz — 2024-07-18

Banki wpływają na wzrost gospodarczy kraju i na kształt ładu społeczno-gospodarczego. Efektywnie działające banki poprawiają dobrobyt materialny (położenie społeczeństwa), zwiększają dobrobyt konsumentów (pozwalając na korzystniejszy rozkład zakupów w czasie) i przyczyniają się do wzrostu produkcji i wydajności w całej gospodarce. W warunkach gospodarki rynkowej system finansowania nieruchomości mieszkaniowych jest szczególnie ważnym czynnikiem jej funkcjonowania i rozwoju. Mimo różnych nowych mechanizmów i sposobów finansowania inwestycji na rynku mieszkaniowym, najważniejszym jego instrumentem jest wciąż kredyt hipoteczny, a co za tym idzie sektor bankowy. Dostępność mieszkaniowego kredytu hipotecznego jest jedną z podstawowych determinant koniunktury na rynku mieszkaniowym.

Podatki gruntowe w szacowaniu kosztów czynnika ziemi dla potrzeb projektowania ekonomicznego procesów produkcyjnych

Jarosław Mikołajczyk — 2024-12-06

Cel: Celem opracowania jest wskazanie źródeł prawnych szacowania oraz ustalenie wielkości i znaczenia podstawowych podatkowych kosztów ziemi jako czynnika produkcji w projektowaniu ekonomicznym procesów produkcyjnych.

Materiał i metody: Materiał pozyskano z Internetowego Systemu Aktów Prawnych (źródła prawa kształtujące koszty czynnika ziemi), strony Głównego Urzędu Statystycznego (komunikaty Prezesa GUS dotyczące średniej ceny skupu żyta i ceny drewna tartacznego), Biuletynu Informacji Publicznej Gminy Tarnów (uchwały Rady Gminy Tarnów w sprawie obniżenia średniej ceny skupu żyta i stawek podatku od nieruchomości) oraz stron internetowych ośrodków doradztwa rolniczego publikujących kalkulacje opłacalności produkcji artykułów rolniczych. Wykorzystano ponadto 89 projektów studenckich, w celu określenia wielkości oraz udziału podatkowych kosztów ziemi w łącznych kosztach projektowanych przedsięwzięć. Opracowanie ma charakter koncepcyjny, stąd pozyskany z BIP Gminy Tarnów materiał badawczy ma za zadanie głównie zilustrowanie omawianych zagadnień.

Wyniki i wnioski: Koszty ziemi jako czynnika produkcji wynikają z jej własności (faktu posiadania). Brak własnej ziemi zmusza do jej dzierżawy, a to utrudnia oszacowanie kosztu przed zawarciem umowy z właścicielem gruntu. W przypadku posiadania ziemi główne znaczenie ma jej zaklasyfikowanie i wykorzystanie. Ziemi własnej, dotyczyć będzie w Polsce jeden z trzech podatków – rolny, leśny, lub od nieruchomości. W znakomitej większości przypadków największe znaczenie będzie miał podatek od nieruchomości. Związane z rachunkiem podatków kwoty, które należy uwzględnić w kosztach procesów produkcyjnych są stosunkowo niskie, ale nie powinny być pomijane.